آفتاب بدم خدمتتون؟ جمله آشنایی که در صورت استفاده از عینک آفتابی تو فضایی که ممکنه نورش اونقدر هم زیاد نباشه، نثارمون میشه. اما این روزا انقدر آفتاب تند و تیزه که نیازی به این حرفا نیست. چشم انسان همیشه به نور مستقیم خورشید حساس بوده. بنابراین باید چشم‌ها رو از معرض نور مستقیم خورشید حفظ کنیم. تکرار این کار در دراز مدت میتونه باعث نابینایی فرد بشه. بومیان آمریکای شمالی برای مقابله با این مشکل پوششی از جنس عاج فیل روی چشمای خودشون قرار میدادن. بعدها عینک‌هایی با شیشه کوارتز دودی جای این پوشش‌ها رو گرفت. این عینک بیشتر توسط قاضی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت. دهه ۱۹۳۰ بود که ارتش آمریکا سفارش ساخت عینک برای نیروی هوایی خودش رو به برندی معروف داد. اهمیت پوشش چشم در برابر آفتاب به قدری زیاده که روزی به عنوان روز جهانی عینک آفتابی تعیین شده. امروز میخوایم درباره همه اینا حرف بزنیم!

تاریخچه روز جهانی عینک آفتابی

روز جهانی عینک آفتابی، الهام گرفته از روز ملی عینک آفتابی در آمریکاست. بیست و هفتم ژوئن، روز ملی عینک آفتابی در آمریکاست. برنامه‌های متنوعی در نقاط مختلف آمریکا تو این روز برگزار میشه. یکی از این برنامه‌ها، خرید عینک آفتابی با تخفیف‌های ویژه این روز هست. طبق صحبت‌های قبلی، استفاده از عینک آفتابی خصوصا در روزهای تابستانی یا در مناطق پوشیده از برف، ضروریه. به خاطر همین میزان اهمیت، سازمان بهداشت جهانی ۲۷ ژوئن را روز جهانی عینک آفتابی نامگذاری کرد. هدف از اینکار تاکید بر ارزش مراقبت از چشمان در برابر UV، و استفاده از عینک آفتابیه.

اولین عینک آفتابی برای جلوگیری از کوری برف

تاریخچه و اصالت روز جهانی عینک آفتابی از کجا اومده؟ اطلاع دقیقی از اصالت و ریشه‌ی این مناسبت در دست نیست. اما تاریخچه‌ش برمیگرده به قبل از قرن ۱۴ و کشور چین که افراد مهمی مثل قاضی‌ها از عینک استفاده میکردن. عینک‌های گرد با فرم فلزی که بعدها تغییر کردن.

دشمنی خورشید با چشم ما

تو دنیای اطرافمون منابع طبیعی و مصنوعی زیادی در اختیار داریم. خورشید یکی از اون منابع هست که زندگی همه‌ی موجودات زنده به اون وابسته‌ست. درمورد ما، خورشید زندگی رو به ما نوید میده، از برخورد نورش با پوستمون، به جذب ویتامین D کمک میکنه. اما استفاده نادرست از خورشید میتونه به ما صدمات جبران‌ناپذیری بزنه. یکی از این صدمات، اختلال در بینایی هست. اشعه‌ی ماورابنفشی که تو نور خورشید هست نباید به صورت مستقیم به چشم برخورد کنه. در این صورت، در بزرگسالان عدسی چشم میزان زیادی از این اشعه رو جذب میکنه. مابقی اشعه‌ها از آن عبور کرده و به لکه زرد شبکیه آسیب میزنن. این اسیب در کودکان شدیدتر هم خواهد بود. نتیجه نهایی این اعمال، کاهش بینایی یا حتی کور شدن هست. بهتره که در هر سنی در روزهای آفتابی و برفی، از عینک آفتابی استفاده کنیم.

پیشنهاد خواندنی

روزی برای با هم بودن، روز جهانی پیک نیک

دندان به کمک چشم‌ها می‌آید، اولین عینک آفتابی

هر وسیله‌ای که امروز استفاده می‌کنیم، شکل پیشرفته و تکامل‌یافته‌ی یک نمونه اولیه‌ست. ساده‌ترین اون‌ها، لباس‌ها هستن که انسان‌های اولیه از برگ درختان و گیاهان استفاده می‌کردن و بعدها تکامل پیدا کرد. عینک آفتابی هم از این قائده مستثنی نبود. در سال‌های بسیار دور، ساکنان قطب شمال که اینوئیت‌ نامیده میشدن، مشکل بزرگی با نور در قطب داشتن.

اولین عینک آفتابی

اشعه‌های ماورابنفش خورشید بسیار خطرناکه و نباید به طور مستقیم با چشم برخورد داشته باشه. مشکلی که تو قطب با اون مواجه بودن، نوری بود که سطح برف یا یخ برخورد می‌کرد و بازتاب اون به چشم می‌رسید. تو خیلی از مواقع حتی به کوری فرد منجر میشد. به این ترتیب اینوئیت‌ها به دنبال راه حلی بودن و به اولین نسل مخترعان عینک آفتابی تبدیل شدن. اون‌ها ورقه‌هایی از جنس دندان شیردریایی رو با یک شکاف باریک برش میدادن و به چشم میزدن. این عینک برای جلوگیری از کوری برف استفاده میشد.

اولین عینک آفتابی برای جلوگیری از کوری برف

از قطب ‌شمال تا ایران

بعدها عینک آفتابی از قطب شمال خارج و به مناطق دیگه راه پیدا کرد. افراد مناطق دیگه به قطب شمال سفر میکردن و مجبور به استفاده از این عینک‌های آفتابی میشدن. وقتی به کشور خودشون برمیگشتن، با خودشون میگفتن چه ایرادی داره که اینجا هم استفاده بشن؟ به این ترتیب، نِرو، امپراطور روم، از اولین افرادی بود که از عینک آفتابی خارج از قطب شمال استفاده کرد. ایرانیان اما همیشه پیشرو بودن. تو کتاب “هنرهای زیبای ایران”، مطلبی از پروفسور Pop دیده میشه. در این بخش تصویری از سال‌ها قبل از میلاد مسیح دیده میشه که نشان از اختراع عینک توسط ایرانیان داره. عینک یا “آینک”، برای اولین بار در دوره قاجاریه و همزمان با سفرهای خارجی ناصرالدین شاه به ایران وارد شد. در نهایت اوایل قرن بیستم بود که استفاده از عینک آفتابی میان افراد مشهور رایج شد!

پیشنهاد خواندنی

نجات زمین، روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی و خشکسالی

عینک آفتابی، یک اکسسوری واجب

با توجه به خطراتی که نور مستفیم آفتاب و اشعه ماورابنفش داره، مراقبت از چشم‌ها خیلی ضرورریه. عینک آفتابی در زمان‌های قدیم شاید کالایی لوکس شناخته میشد و به جز قطب شمال، ضرورتی برای استفاده اون نمیدونستن. اما با پیشرفت علم و مشخص شدن نتیجه تحقیق و پژوهش‌های دانشمندان، استفاده از عینک آفتابی برای همه واجب شد. این قضیه فقط به بزرگسالان مربوط نیست و کودکان هم باید در برابر اشعه‌های خورشید مراقبت بشن. سازمان بهداشت جهانی برای تاکید بر مراقبت از چشم‌ها در برابر اشعه ماورابنفش، روز جهانی عینک آفتابی رو تعیین کرد. این روز که در تاریخ ۲۷ ژوئن یا ۶ تیر ماه تعیین شده، روزی برای تاکید بر استفاده‌ی عینک آفتابیه. هر سال مراسم‌های مختلفی مثل انواع کنفرانس‌های علمی، همایش‌ها و نمایشگاه‌های فروش عینک آفتابی با تخفیف برگزار میشه. از اهداف مهم این مراسم‌ها، یادآوری همگانی اهمیت چشم‌ها و مراقبت از بینایی در برابر UV هست.

روز جهانی عینک

گرانترین و پرحاشیه‌ترین عینک آفتابی

عینک آفتابی اگرچه یکی از لوازم ضروری هر روز ماست، اما به هر شکل یک اکسسوری محسوب میشه. در دنیای مد و فشن، برندهای محبوب و باکیفیت به تولید اکسسوری‌ هم مشغولن که خاص سلبریتی‌های مشهورن. وقتی وارد خونه و اناق سلبریتی‌های مشهور میشی، با دریایی بی‌انتها از لباس، کیف، کفش، ساعت، عینک و … مواجه میشی. ست‌های مختلف از برندهای معروف دنیا که هر کدوم برای مراسم یا موقعیت خاصی مناسب هستن. مثلا در یک مصاحبه، التون جان، خواننده معروف، گفته که بیش از ۱۰۰۰ عینک آفتابی داره. که خب انگار از هر کدوم برای موقعیت مخصوصی استفاده میکنه! اما یکی از اتفاقات جالبی که رسانه‌ای شده بود، خبر گران‌ترین عینک آفتابی جهانه. گران‌ترین عینک آفتابی که تو سایت eBay به فروش رفته، مربوط به الویس، خواننده معروف بوده که ۲۵۰ هزار دلار ارزش داشته!

خواننده معروف، التون جان

برند معروفی که از آسمان‌ها خودش رو به چشم‌های مردم رسوند

برند ری بن (Ray-Ban) نام تجاری یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین سازندگان عینک در آمریکاست. این برند در سال ۱۹۳۷ توسط شرکت آمریکایی Bausch & Lomb تاسیس شد. این شرکت عینک‌های ری بن رو بعدها به یک شرکت ایتالیایی فروخت. اما تاریخچه ورود عینک‌های ری بن چجوری شکل گرفت؟

تو سال‌های ۱۹۲۹، سرهنگ‌ نیروی هوایی ارتش آمریکا، با شرکت Bausch & Lomb برای ساخت عینک آفتابی همکاری کرد. هدف ساخت نوعی عینک آفتابی بود که انحراف دید خلبانان ناشی از رنگ‌های آبی و سفید آسمان را کاهش دهد. در نهایت نمونه اولیه این عینک در سال ۱۹۳۶ ساخته و با نام Anti-Glare وارد بازار شد. بعدها طراحی‌های مختلفی انجام دادن و فریم‌های و شیشه‌ها در طرح‌های مختلف روانه بازار شدن. این برند تا امروز در بازارهای بین‌‍‌المللی حرف برای گفتن داره. تعداد کمی از برندهای عینک آفتابی وجود دارن که جایگاهی در فرهنگ و تاریخ یک کشور داشته باشن.

پیشنهاد خواندنی

طعمی که از خیابان‌های خاورمیانه به جهان رسید، روز جهانی فلافل

از پالایشگاه نفت آبادان تا قلب مردم

آبادان یکی از شهرهای زیبای استان خوزستانه. مردم آبادان در سه مفهوم خلاصه میشن: عینک دودی ریبون، تیم فوتبال صنعت نفت، برزیل! شهر آبادان بعد از ساخت پالایشگاه نفت در آن، پیشرفت سریعی داشت و به یکی از شهرهای مدرن ایران تبدیل شد. اما این عشق به عینک دودی ریبون از کجا اومده؟

نماد آبادان، عینک ری بن

قضیه از این قراره که وقتی انگلیسی‌ها به واسطه ساخت پالایشگاه به آبادان اومدن، نور شدید این منطقه اذیتشون میکرد. نتونستن تحمل کنن و عینک دودی‌های زیادی سفارش دادن تا به آبادان بیارن. کم کم همه‌ی کارکنان پالایشگاه عینک دودی ریبون داشتن. از اونجایی که این عینک‌ها سفارشی ساخته میشد، نام پالایشگاه آبادان کنار مارک عینک حک شده بود. این عینک ریبون به جونشون بسته‌ست. تا جایی که شاعر برای اثبات عشقش میگه “عینک ریبون اصل و هرچی دارم مال تو”. یعنی ببین چقدر برام عزیزی که حاضرم عینک ریبون اصلم رو هم بده بهت!

سخن آخر

همونطور که تو تصویر بالا میبینی، عینک ریبون به نمادی از آبادان تبدیل شده. این عینک‌ها نه تنها تو تمام خاطرات قدیمی‌ها نفوذ کرده، که به نسل‌های بعد هم سرایت کرده. گاهی خودشون جوک‌های بامزه‌ای در این باره میگن و دور هم میخندن. داشتم فکر میکردم اگه بهم بگن تا آخر عمرت فقط یک مقصد از ایران رو میتونی انتخاب کنی، کجا میرفتم؟ انتخاب من قطعا جنوب ایران، آبادان یا اهواز بود. معاشرت با مردم مهمان‌نواز و خونگرم، دریای جنوب که مثل جواهری دورتادور این مناطق رو گرفته، غذاهای محشر محلی.

رزرو هتل و ویلا در آبادان

نمیخوام هیچکدوم از اینا رو از دست بدم. برای اقامت تو این منطقه نه تنها نباید نگران باشی، بلکه بخش هیجان‌انگیز ماجراست. مناطق جنوبی کشور علاوه‌بر هتل، ویلا، آپارتمان و … اقامتگاه‌های بومگردی محلی هم دارن. این اقامتگاه‌ها از نظر فرهنگی، دکوراسیون، پذیرایی و … کاملا با آداب و رسوم مردم محلی همخوانی داره. تجربه‌ی جالبی میشه!