جشن هالووین تعطیلاتیه که هر سال در ۳۱ اکتبر جشن گرفته میشه و هالووین ۲۰۲۲ در روز دوشنبه، ۳۱ اکتبر برگزار میشه. این سنت از جشن باستانی سلتیک Samhain سرچشمه میگیره، زمانی که مردم آتش روشن میکردن و لباسهایی برای دفع ارواح میپوشیدن. تو قرن هشتم، پاپ گریگوری سوم، اول نوامبر رو به عنوان زمانی برای ادای احترام به تمام مقدسین تعیین کرد، که خیلی طول نکشید تا روز همه مقدسین بعضی از سنتهای سامهین رو هم در بر گرفت. امروز ما، عصر روز قبل رو به عنوان شب یادگاری و اون شب رو به عنوان شب هالوین میشناسیم. با گذشت زمان، برا هالووین کارهای خاصی رو در نظر گرفتن که یه مقدار اون روز خاصتر کنن، مثل ایجاد کارهایی مثل ترفند که خاص هر کسی بود، حکاکی کردن فانوسهای جک، مجالس جشن، پوشیدن لباسها و غذا خوردن اونم غذاهای خاص.
توی این متن از مجله گرشگری سفربازی میخوام براتون از افسانهها و کارهای خاصی که مردم توی این شب انجام میدن بگم. راستش باید بپذیریم که نسل جوون ما هم علاقه زیادی به این جشن پیدا کردن و دوست دارن بیشتر در موردش بدونن. پس خوبه که اگر هم میخوان این شب رو جشن بگیرن، حداقل با آگاهی پیش برن. بریم ببینیم این جشن هالووین چیه و چرا انقدر بین مردم دیگه شهرت داره.
از بین رفتن مرز بین دنیای زندهها و مردهها در جشن هالووین
ریشه هالووین به جشن باستانی سلتیک Samhain (تلفظ sow-in) برمیگرده.. سلتها که ۲۰۰۰ سال پیش زندگی میکردن، بیشتر توی منطقهای که الان ایرلند، بریتانیا و شمال فرانسه است، سال نو خودشون رو در اول نوامبر جشن گرفتن.
این روز پایان تابستون و برداشت محصول و آغاز زمستون تاریک و سرد بود. زمانی از سال که اغلب با مرگ آدما همراه بود. سلتها بر این باور بودن که در شب قبل از سال جدید، مرز بین دنیای زندهها و مردهها محو میشه. در شب ۳۱ اکتبر اونا سامهین رو جشن گرفتند، زمانی که اعتقاد بر این بود که ارواح مردگان به زمین اومدن.
سلت ها علاوه بر اینکه برای محصولات مشکل درست میکردن و بهشون آسیب میرسوندن، فکر میکردن که حضور ارواح ماورایی، پیشبینی آینده رو برای درویدها یا کاهنان سلتی آسان میکنه. راستش، برای مردمی که کاملاً به دنیای بیثبات طبیعی وابسته بودن، این پیشگوییها منبع مهمی از آسایش در طول زمستان طولانی و تاریک بود. برای بزرگداشت این رویداد، درویدها آتشسوزیهای مقدس عظیمی ساختن، جایی که مردم برای سوزوندن محصولات و حیوانات به عنوان قربانی برای خدایان سلتی جمع میشدن. در طول جشن، سلتها لباسایی میپوشیدن که معمولاً از سر و پوست حیوانات تشکیل میشد و سعی میکردن از بخت همدیگه با خبر بشن. وقتی که جشن به پایان میرسید، اونا آتیش اجاق رو که قبل از ظهر همون شب خاموش کرده بودد، از آتیش مقدس دوباره روشن میکردن تا توی زمستون آینده از اونا محافظت کنن.
۴۳ سال بعد از میلاد، امپراتوری روم اکثریت قلمرو سلتیک رو فتح کرد. در طول ۴۰۰ سالی که اونا بر سرزمینهای سلتیک حکومت کردن، دو تا جشن با منشأ رومی رو با جشن سنتی سلتی Samhain ترکیب کردن.اولین روز Feralia بود، روزی در اواخر اکتبر که رومیها به طور سنتی درگذشت مردههاشون رو گرامی میداشتن. روز دوم روز بزرگداشت پومونا، الهه رومی میوهها و درختا بود. نماد پومونا سیبه و تلفیق این جشن در Samhain احتمالاً سنت تیر زدن به سیب رو توضیح میده که امروزه در جشن هالووین انجام میشه.
جشن هالووین با رقص و آواز وارد آمریکا شد
جشن هالووین در نیوانگلند، مستعمرهای که به دلیل سیستم های اعتقادی سخت پروتستان توی اونجا بسیار محدود بود راهی مریلند شد. مریلند هم از مستعمرات جنوبی بسیار رایج بود. همونطور که باورها و آداب و رسوم اقوام مختلف اروپایی و سرخپوستای آمریکایی درهم آمیخته شد، یه نسخهی مشخص آمریکایی از هالووین شروع به ظهور کرد. اولین جشنا شامل «پارتیهای بازی» بود که رویدادای عمومی برای جشن برداشت محصول برگزار میشد. همسایهها داستان مردهها رو به اشتراک میذاشتن، بخت و اقبال همدیگه رو میگفتن، میرقصیدن و آواز میخوندن.
جشنای هالووین استعماری همینطور با بیان داستانای ارواح و انواع شیطنتا همراه بود. در اواسط قرن نوزدهم، جشنای سالانه پاییزی رایج بود، اما هالووین هنوز در همه جای کشور جشن گرفته نمیشد. در نیمه دوم قرن نوزدهم، آمریکا پر از مهاجرای جدید شد. این مهاجرای جدید، به ویژه میلیونها ایرلندی که از قحطی سیبزمینی ایرلندی فرار کرده بودن، به محبوبیت جشن هالووین در سطح ملی کمک کردن. این شد که امروز جشن روز هالوین توی آمریکا با رنگ و لعاب بیشتری جشن گرفته میشه.
پیشبینی نام و چهرهی همسر با ترفند کاموا یا تصویر روی سیب
با وام گرفتن از سنتای اروپایی، آمریکاییا شروع به پوشیدن لباسهای خاص کردن و خونه به خونه رفتن و غذا یا پول خواستن. رویهای که در نهایت به سنت امروزی تبدیل شد. زنای جوون بر این باور بودن که در جشن هالووین میتونن نام یا ظاهر شوهر آیندهشون رو با ترفندهایی با کاموا، پارگی سیب یا آینه بشناسن. یه جورایی برای دخترای مجرد این خاصترین بخش این جشن بود.
البته یادم باشه اینو هم بگم که در شب یلدای خودمون هم این رسم بوده خصوصا توی شهرهای کویری. شهر اصفهان یکی از اون شهرهاییه که شب یلدا این رسم رو با فال حافظ اجرا میکردن. به این شکل که کتاب رو باز میکردن و نام همسر آیندهاشون رو از اون شعر پیدا میکردن. اما الان دیگه زیاد این رسم پا برجا نیست و دخترای جوون هم چندان علاقهای بهش ندارن.اگر دوست داشتین شب یلدا رو خیلی سنتی برگزار کنید، سری به شهر اصفهان و هتل عباسی بزنید. مطمئنا میتونید خاطرات زیبایی رو توی این شهر ثبت کنید.
رزرو انواع اقامتگاه های اصفهان
در اواخر دههی ۱۸۰۰، حرکتی در آمریکا صورت گرفت که عملا جشن هالووین به یه تعطیلات اجتماعی و همسایهای تبدیل شد تا ارواح، شوخیها و جادوگری. در آغاز قرن، مهمونیهای جشن هالووین برای کودکان و بزرگسالان رایجترین روش برای جشن گرفتن این روز شد. مهمونیها بر بازیها، غذاهای فصل و لباسهای جشن متمرکز بودن. والدین با روزنامهها و رهبرای جامعه تشویق شدن تا هر چیزی “ترسناک” یا “غمانگیز” رو از جشنای جشن هالووین حذف کنن. به دلیل این تلاشها، هالووین بیشتر رنگهای خرافی و مذهبی خودش رو در آغاز قرن بیستم از دست داد.
جشن هالووین هم مثل چهارشنبهسوری، خرابکاری داشت
در دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، با رژهها و مهمونیهای جشن هالووین در سطح شهر به عنوان سرگرمیهای برجسته این روز، به یه تعطیلات سکولار اما جامعهمحور تبدیل شده بود. علیرغم تلاشای بسیاری از مدارس و جوامع، خرابکاریها توی جشن هالووین توسط نسل جوون شروع شد و از مدرسه اولین خرابکاریها کلید خورد. در دههی ۱۹۵۰، رهبرای شهر با موفقیت خرابکاری رو محدود کردن و جشن هالووین تبدیل به تعطیلاتی شد که عمدتاً به جوونا اختصاص داشت. با توجه به تعداد بالای کودکای خردسال در دهه پنجاه، مهمونیها از مراکز مدنی شهر به کلاس درس یا خونه منتقل شدن، جایی که میتونستن راحتتر با هم سن و ساللهاشون وقت بگذرونن.
بین سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۵۰، روش چند صد سالهی حیلهبازی هم احیا شد. ترفند یا حیله روشی نسبتاً ارزوان برای کل جامعه برای به اشتراک گذاشتن جشن هالووین بود. در این تئوری، خانوادهها هم میتونستن با دادن خوراکیهای کوچیک به بچههای محله از خرابکاریهاشون جلوگیری کنن. بهتره که اینجا یادی کنیم از چهارشنبهسوریهای خودمون که قدیم به چه زیبایی برگزار میشدن و امروز فرصتی شده برای خرابکاری. قدیم مردم شیراز چادرای گلگلی سرشون میکردن و طبق رسوم، قاشقزنی میکردن و در خونهها میرفتن و شیرینی میگرفتن. دقیقا کاری که آمریکاییها در جشن هالووین انجام میدن. بنابراین، یه سنت جدید آمریکایی متولد شد و به رشد خودش ادامه داد. امروزه، آمریکاییها سالانه حدود ۶ میلیارد دلار برای جشن هالووین خرج میکنن که اون رو به دومین تعطیلات تجاری بزرگ این کشور بعد از کریسمس تبدیل میکنه.
اگر دوست داشتیم مراسم چهارشنبهسوری شیرازیها رو از نزدیک ببینید خوبه که سری به این شهر بزنید و اون روز رو توی این شهر سر کنید. یکی از زیباترین مناطقی که میتونم بهتون معرفی کنم هتلهای سمت قلات هست.
جشن هالووین چه فیلمهایی ببینیم؟
در مورد موفقیت تجاری، فیلمهای ترسناک هالووین سابقهی طولانی در فروش باکس آفیس دارن. فیلمای کلاسیک هالووین شامل فرانچایز “هالووین” هست که بر اساس فیلم اصلی به کارگردانی جان کارپنتر در سال ۱۹۷۸ و با بازی دونالد پلینس، نیک کسل، جیمی لی کرتیس و تونی موران ساخته شده. در «هالووین» پسر جوانی به نام مایکل مایرز خواهر ۱۷ سالهاش روا میکشه و مجبئر میشه بره زندان تا توی نوجوونیش در شب هالووین فرار کنه و به دنبال خونه قدیمیش و یه هدف جدید باشه. قسمت دوم «هالووین» با بازی جیمی لی کرتیس و نیک کسل در سال ۲۰۱۸ منتشر شد. قسمت دوم که با نام «هالووین میکشد» منتشر شد، دوازدهمین فیلم از مجموعه کلی «هالووین» در سال ۲۰۲۱ بود. «هالووین» که یه فیلم ترسناک کلاسیک بهحساب میاد، الهامبخش بقیه «فیلمای اسلشر» مثل «جیغ»، «کابوس در خیابان الم» و «جمعه ۱۳» بود. بیشتر فیلمای خانوادهپسند هالووین عبارتند از: «Hocus Pocus»، «The Nightmare Before Christmas»، «Beetlejuice» و «It’s the Great Pumpkin، Charlie Brown».
خلاصه ماجرا اینکه درسته ما نمیتونیم درست مثل اون طرفیها جشن هالووین رو جشن بگیریم، ولی قطعا با دیدن این فیلمها میتونیم حسابی خودمون رو سرگرم کنیم.
سنت دیگه جشن هالووین، دعا برای مردهها در مقابل دریافت غذا
در طول جشنها، شهروندای فقیر برای غذا گدایی میکردن و خانوادهها در ازای وعدهی دعا برای بستگان مردهی خانواده، شیرینیهایی به نام «کیک روح» به اونا میدادن. توزیع کیکای روح توسط کلیسا، به عنوان راهی برای جایگزینی روش باستانی ترک غذا و شراب برای ارواح سرگردان، تشویق شد. این عمل که از اون به عنوان «نفس رفتن» یاد میشد، در نهایت به وسیلهی بچههایی که از خونههای همسایگی خودشون دیدن میکردن و به اونا آبغوره، غذا و پول میدادن، انجام شد.
سنت پوشیدن لباس برای هالووین ریشهی اروپایی و سلتیکی داره. صدها سال پیش، زمستون زمانی نامشخص و ترسناک بود. ذخایر غذا اغلب کم میشد و برای بسیاری از مردمی که از تاریکی میترسیدن، روزهای کوتاه زمستون مملو از نگرانی دائمی بود. در جشن هالووین، زمانی که اعتقاد بر این بود که ارواح به دنیای زمین بر میگردن، مردم فکر میکردن که اگر خونههای خودشون رو ترک کنن با ارواح رو به رو میشن. برای جلوگیری از شناسایی شدن به وسیلهی این ارواح، مردم زمان خروج از خونه بعد از تاریک شدن هوا ماسک میپوشیدن تا ارواح اونا رو با روح اشتباه بگیرن. در واقع، در جشن هالووین، مردم برای اینکه ارواح رو از خونههاشون دور نگه دارن، کاسههای غذا رو بیرون از خونههاشون قرار میدادن تا ارواح رو آروم کنن و از تلاش اونا برای ورود جلوگیری کنن. پس این لباس خاص پوشیدن در جشن هالووین برای دور کردن روحها باب شد.
گربههای سیاه و ارواح در جشن هالووین
هالووین همیشه تعطیلاتی پر از رمز و راز، جادو و خرافات بوده. این جشنواره به عنوان یک جشنوارهی پایان تابستان سلتی آغاز شد که در طی اون مردم احساس نزدیکی به اقوام و دوستان فوت شده داشتن. برای این ارواح دوستانه، اونا محلهایی رو در سر میز شام تعیین کردن، غذاهایی رو در آستانه روز در و کنار جاده گذاشتن و شمع روشن کردن تا به عزیزان کمک کنن و با این کارا راه خودشون رو به دنیای ارواح باز کنن. ارواح هالووین امروزی اغلب ترسناکتر و بدخواهتر به تصویر کشیده میشن و آداب و رسوم و خرافات ما هم ترسناکتر هستن. ما از عبور و مرور با گربههای سیاه خودداری میکنیم، از ترس اینکه مبادا برای ما بدشانسی بیارن. این ایده ریشه در قرون وسطی داره، زمانی که بسیاری از مردم معتقد بودن که جادوگران با تبدیل خودشون به گربه سیاه از دست ما آدما فرار میکنن. یا مثلا ما شبا سعی میکنیم زیر نردبون راه نریم. این خرافات ممکنه از مصریان باستان اومده باشه، که معتقد بودن مثلثها مقدس هستن (همینطور ممکنه ارتباطی با این واقعیت داشته باهد که راه رفتن زیر یه نردوان خمیده نسبتاً ناامنه). همه اینا رو گفتم که بگم، خرافات خیلی وقا بخشی از ذهن ماهارو پر کرده در حالی که واقعا ممکنه ریشه درستی نداشته باشه.
سخن آخر اینکه
خیلی از ما امروز دوست داریم جشن هالووین رو جشن بگیریم چون فکر میکنیم خیلی با حاله و میشه کلی کارای خفن توش انجام داد ولی باید حواسمون باشه که درگیر این خرافات بی معنی نشیم. یه جشن رو به تنهایی بگیریم، خرافاتش رو وارد فرهنگمون نکنیم.
نظرات کاربران