فلسفه تدوین کدهای اخلاقی در صنعت گردشگری

گردشگری یکی از مهمترین فعالیت‌های اقتصادی در دنیاست و مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار مثبت و منفی بسیاری است که به‌منظور تداوم حیات خود ناچار است آثار منفی را حداقل و آثار مثبت را حداکثر کند تا حداکثر سود و منفعت به دست آید.

به گزارش سفربازی، به نقل از ایسنا، در این میان توسعه عنان گسیخته گردشگری در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ که بدون توجه به اصول پایداری و احترام به محیط اعم از طبیعی و انسانی انجام گرفته بود، منجر شد تا به تدریج، سیاستگذاران گردشگری در سطوح محلی، ملی و بین‌المللی در پی یافتن راهکارهایی برای کاستن از اثرات منفی گردشگری بیفتند و همین امر موجب شد تا سازمان جهانی گردشگری، به‌عنوان بزرگ‌ترین نهاد بین‌المللی گردشگری در دنیا کدهای اخلاق گردشگری را در دستور کار خود قرار دهد.

در سال ۱۹۹۹ با هدف ارتقای مسئولیت‌پذیری و پایداری در گردشگری، کمیته کد اخلاق گردشگری در سازمان جهانی گردشگری آغاز به کار کرد و به عنوان یکی از کمیته‌های فعال این سازمان، ادبیات اخلاقی را بیش از پیش در گردشگری دنیا ترویج کرد و در حال حاضر مدیریت گردشگری، بدون در نظر گرفتن چارچوب‌ها و موازین اخلاقی، امکان فعالیت کارآمد و اثربخش را در این حوزه نخواهد داشت.

عضویت ایران در کمیته کد اخلاق گردشگری دنیا

ایران نیز یکی از اعضای کمیته کد اخلاق گردشگری در دنیا محسوب می‌شود، بنابراین آشنایی با این اصول اخلاقی و در نظر گرفتن آن‌ها در فعالیت‌های مدیریتی یکی از ضرورت‌هاست که پرداختن به آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

یکی از دغدغه‌های مهم تا قبل از سال‌های ۱۹۹۹ نبود اصول اخلاقی جهانی بود. البته تا قبل از آن کدهای اخلاقی بسیاری در مقوله گردشگری توسط سازمان‌های مختلف دولتی، خصوصی و ان‌جی‌او ها (NGO)‌ تدوین شده بود و در واقع هر کشور با توجه به تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و محیطی و به فراخور نیاز، اقدام به تنظیم اصول و ضوابط اخلاقی خاص خود کرده بود؛ اما در ابتدا این کدها بیشتر مربوط به کشور و منطقه خاص می‌شد و جهانی نبود.

آشکارسازی حساسیت‌های اجتماعی و زیست محیطی

برای مثال در سال ۱۹۹۸ انجمن صنعت گردشگری کانادا (TIAC) اصولی از جمله؛ از طبیعت متنوع و میراث فرهنگی ما لذت ببرید و ما را در حفظ و نگهداری آن یاری کنید، با استفاده معقول از منابع آب و انرژی، ما را همراهی کنید، از دوستی و مهربانی مردم و خوش‌آمدگویی جامعه‌مان، تجربه اندوزید و از طریق احترام و عمل به سنت‌ها، آداب و رسوم و قوانین محلی ما را در حفظ این ارزش‌ها یاری رسانید، آن محصولات و خدمات گردشگری را انتخاب کنید که حساسیت و اهمیت اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی را آشکار می‌‏کند و از فعالیت‌‏هایی که حیات وحش را تهدید می‏‌کند و یا به محیط طبیعی آسیب می‏‌رساند جداً بپرهیزید را برای صنعت گردشگری و گردشگر وضع کرده است.

این روند باعث شد تا سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)  در سال ۱۹۹۹ اقدام به تعیین کدهای اخلاقی جهانی کرده و آن‌ها را به‌عنوان کدهای جهانی اخلاق برای گردشگری معرفی کند.

مجموعه‌ای از آداب و شیوه‌های مهم فراگیری

باید گفت که کد جهانی اخلاق در گردشگری (GCET) مجموعه‌ای از آداب و شیوه‌های مهم فراگیری است که با هدف هدایت سرمایه‌گذاران و متولیان در توسعه گردشگری شامل حکومت‌های مرکزی و داخلی، اجتماعات داخلی، صنعت گردشگری و متخصصان آن و همچنین بازدیدکنندگان اعم از گردشگران خارجی و داخلی که در راستای توسعه و گسترش گردشگری با شیوه‌ای پایدار و معتبر فعالیت می‌کنند، تدوین شده است. این موارد همچنین در ارتباط با مصالح جهانی مانند تجارت مشروع، تأمین امنیت و آسایش، توسعه اجتماعی و مسائل بشر دوستانه‌ای که به روش‌های مختلف بر کشورهای گردشگرپذیر و گردشگرفرست تأثیر می‌گذارد، تدوین شده‌اند.