آبشار مارگون سپیدان از اون دسته آبشارهاییه که محاله از نزدیک ببینیش و با خودت نگی جدی این از کجا سرچمشه می‌گیره وقتی بالادستش هیچ رودخونه‌ای نیست. واقعیت اینه که بالای کوهی که این آبشار ازش سرچمشه می‌گیره تعداد خیلی زیادی چشمه هستن اون چشمه‌ها هم همیشه آب دارن و آب این آبشار رو تامین کردن. به همین دلیل هم هست که به آبشار مارگون سپیدان آبشار چشمه‌ای میگن. کسی تا حالا به این فک نکرده اگه روزی این چشمه‌ها خشک بشن آبشار ممکنه چه اتفاقی براش بیفته؛ دلیلش هم اینه که توی تمام این سال‌ها هنوز این اتفاق نیفتاده.

توی این متن از وبلاگ گردشگری سفربازی می‌خوام براتون از آبشار مارگون سپیدان بگم. اینکه این آبشار کجاست و چطوری می‌تونید بهش دسترسی داشته باشید. حتی جاهای دیدنی سپیدان رو براتون نوشتم که بدونید غیر از این آبشار جاهای دیگه رو هم می‌تونید ببینید. اگر تا حالا به آبشار مارگون سپیدان سفر کردید حتما از تجربیات خودتون بنویسید.

رزرو اقامتگاه در شیراز

سفربازی _ آبشار مارگون سپیدان

آبشار مارگون سپیدان

آبشار مارگون سپیدان، زاینده یه رودخونه نه زائیده از اون

آبشار مارگون مجموعه‌ای از آبشارهاست که تو اردکان سپیدان واقع شده. این آبشار در حقیقت سرچشمه رودخونه‌اس و در بالای کوه هیچ رودخونه‌ای نیست، بلکه از بدنه دیوار صخره‌ای کوه، بیش از چند هزار چشمه وجود داره که آب از اونا به بیرون ریخته می‌شه. درواقع، بالای کوه چشمه‌ها باعث به‌وجود اومدن این آبشار شدن و این آبشار هم گویا دینی از طبیعت به گردن داشته سعی کرده پایین کوه رودخونه رو برای بقیه درست کنه تا بتونن به راحتی به آب دسترسی داشته باشن. شاید بشه گفت چشمه‌ها به قشنگی و زیبایی آب خودشون رو به دست طبیعت رسوندن و این آبشار یه واسطه شده.

مسیر دسترسی به آبشار تا نزدیکی خود آبشار ماشین روئه و در ادامه مسیری آسون برای پیاده‌رویه. مسیر منتهی به آبشار که از مجاورت روستاهای اطراف می‌گذره، تو فصل زمستون برف‌گیره و گاهی راه‌های ارتباطی کاملاً قطع می‌شه. رسیدن به این آبشار از استان فارس، شهرستان سپیدان، منطقه مارگون یا از یاسوج، کاکان، منطقه مارگونه. شما اگه با ماشین بخواید برید راحت می‌تونید تا نزدیکی آبشار رو با ماشین برید و یه مسیر کوتاهی هم باید پیاده‌روی کنید. ولی خوب خوبه که به طبیعت آسیب کمتری وارد کنید و جایی که براتون تعیین شده ماشینتون رو پارک کنید.

آبشار مارگون به خاطر بن‌بست بودن و واقع شدن توی دره‌ی پرشیب، فضای کمی برای نشستن و پارک خودرو داره که زمان ازدیاد جمعیت، مشکلات ترافیکی زیادی برای گردشگران و روستاییان به‌وجود میاره. مردم این منطقه خیلی وقتا از مزاحمت‌هایی که گردشگران براشون ایجاد می‌کنن گله دارن. خیلی وقتا دیده میشه که مردم بهداشت رو توی اون منطقه رعایت نمی‌کنن و وقتی آبشار مارگون سپیدان رو ترک می‌کنن تلی از زباله رو توی این منطقه به‌جا میذارن، این دیگه نهایت بی‌انصافی نسبت به این مردم زحمت‌کش و طبیعت زیبای این منطقه است.

Desktop Image Mobile Image

مردم منطقه آبشار مارگون سپیدان

ساکنان منطقه رو لرها و قشقایی‌ها تشکیل می‌دن. یکی از رسوم زیبای روستای مارگون اینه که هنگام جشن ازدواج، عروس و داماد به همراه مهمونا و با لباس‌های زیبای محلی به سمت آبشار می‌رن و مدت زمانی رو اونجا می‌مونن و عکس‌های عروسیشون رو اونجا می‌گیرن.

یکی از زیبایی‌هایی که مردم رو حسابی به سمت خودش جذب می‌کنه، مدل لباس محلی این مردمه. لباسای رنگی و زیبایی که توی اون طبیعت ادغام میشن و رنگی رنگی بودنشون رو به رخ مردم می‌کشن. توی این قسمت لباس این مردم رو با هم بررسی می‌کنیم که اگه دوست داشتید بخرید بدونید که هر بخش رو باید چی صدا کنید.

سفربازی _ لباس مردم سپیدان

لباس مردم سپیدان

لباس مردم محلی سپیدان

توی خیلی از جاهای دنیا لباس افراد جوان و مسن کمی با هم فرق داره و لباس محلی زنان لر هم از این قاعده مستثنی نیست. لباس زنان جوان پر‌نقش و نگارتر، رنگارنگ‌تر و لباس افراد مسن ساده‌تره و این در انتخاب سربندشون کاملا مشهوده. بریم ببینیم هر تیکه رو باید چی صدا کنیم.

  • سرون

به چارقدی می‌گن که زنان لر به سر خودشون می‌بندن و با طلا، نقره یا مهره‌های نفیس اون رو تزئین می‌کنن. موهای زنان از دو طرف سرون روی شونه‌هاشون ریخته می‌شه؛ اما بعضی از زنان هم موهاشون رو به زیر سرون می‌برن. توی مراسم عروسی از سَرون‎های رنگی و در مراسم‌های سوگواری از سرون‌ سیاه که گاهی بلندیشون تا پشت زانو می‌رسه، استفاده می‌کنن.

  • گلونی

یکی از انواع سربند‌ها گلونیه که شبیه به روسریه. زنای لر این روسری زیبا رو معمولا توی مراسم‌های شادی می‌پوشن و مردان در زمان جنگ و مهمونی اون رو دور «شو کلاو» یا همون کلاه لری می‌پیچیدن. جنس گلونی معمولا از ابریشمه که با نقش‌های سنتی تزئین می‌شه. رنگ گلونی با توجه به سن و سال انتخاب می‌شه، بدین صورت که زنان مسن پارچه‌هایی به رنگ تیره و طرح‌های ساده و سربندی سیاه و سفید رو ترجیح می‌دادن.

  • تَرَه

«تَرَه» یا همون «ساوه» روسری یا چارقدیه که بانوان لر در روزهای معمولی به سر می‌بندن و در روزهای جشن و سرور با گلونی تزئین می‌کنن.

  • کت

«کت» هم به چارقدی بزرگ و ساده با حاشیه‌های رنگی و ریشه‌دار می‌گن که از جنس حریر و ابریشمه و با سکه‌های تزئینی زیباتر می‌شه.

  • عرقچن

«عرقچن» به کلاهی از جنس مخمل گفته میشه که زنان لر روی سرون می‌ذارن تا از روی سر لیز نخوره و زیبایی چشم‌نوازی به ظاهر اونا بده.

  • کراس یا جومه

«کراس» یا «جومه» پیراهنی بلنده که تن‌پوش اصلی محسوب می‌شه. زیبایی این لباس دقیقا در سادگیشه و شامل آستینی گشاد و یقه‌ای گرده که برای راحت قدم زدن و تکان دادن دست‌ها برش‌ یا چاک‌هایی در بالا تنه و کناره‌های اون ایجاد می‌کنن. برای راحتی بیشتر در قسمت زیر بغل لباس مرغکی لوزی شکل به نام «سیچه» به این تن‌پوش اضافه می‌کنن.

  • بال‌کل

توی زبان لری به آستین «بال» می‌گن و «کل» به معنای کوتاهه. بنابراین از نام این لباس محلی لری می‌شه فهمید بال‌کل لباسی آستین کوتاهه که تا سر زانو میاد.

سفربازی _ لباس مردم سپیدان

لباس مردم سپیدان

  • یال‌وکت

به عنوان پوششی برای بالا تنه استفاده می‌شه که هر دو به صورتی کتی کوتاهه. جنس یال از مخمل دوخته می‌شه و معمولا زنان جوان یال قرمز و افراد مسن یال مشکی یا سورمه‌ای تن می‌کنن.

  • کلنجه

نیم‌تنه‌ای مخملی به رنگ روشن و مزین به سکه‌های تزئینیه که دور آستینش رو یراق‌دوزی می‌کنن.

  • جلیقه یا جلیزقه

نیم‌تنه‌ای بدون آستینه که جلوش همیشه بازه و اون رو با سکه و یراق‌دوزی تزئین می‌کنن.

  • شاوال

شلوار لری به اسم شاواله که از پارچه‌های رنگی شبیه شلوار کردی دوخته می‌شه. شلوار زنان لر به شکل دو تیکه‌اس؛ به این صورت که از دمپا تا بالای زانو از پارچه‌ای ساده استفاده می‌کنن و با نواردوزی، سوزن‌دوزی و نقش‌بندی مزین می‌شه. قسمت‌های بالاتر هم معمولا به رنگ دیگه‌ای و با پارچه گلدار می‌دوزن. شاوالی که در مراسم‌ها می‌پوشن از جنس مخمله.

  • کلاه با سربند

مردان لر معمولا از کلاه نمدی ساده‌ای استفاده می‌کنن که به رنگ مشکیه. بلندای این کلاه حدود ۳۰ سانتی‌متره و همخوانی زیبایی با دیگر بخش‌های پوششون داره.

  • شلوار

یا همون شاوال مردهای لر گشاد و از همان قسمت ران کاملا آزاده و کمرش رو با لیفه ‌چین می‌دن.

  • ستره

یکی از زیباترین لباس‌های محلی لریه که اغلب در مراسم‌ها می‌پوشن. قبایی تا زانو که جلوش بازه و با پیچیدن شال بسته می‌شه. پارچه ستره می‌تونه ساده یا طرحدار باشه.

  • شال

پارچه‌ای سفید به طول ۶ تا ۹ متر و عرض ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متره که به دور کمر و بر روی پیراهن یا ستره بسته می‌شه.

  • کپنک یا فرجی

نوعی قبای بافته شده از نمده که کاملا ضخیم و محکمه و در برابر سرما مقاومت زیادی داره. معمولا چوپان‌ها در دشت و مراتع اونا رو می‌پوشن.

  • چوقا

از معروف‌ترین بالاپوش‌های مردان لره که به صورت ترکیبی؛ دو رنگ سیاه و سفید و از جنس پشم گوسفند توسط زنان هنرمند لر بافته می‌شه.

حالا که با لباس مردم لر و قشقایی این منطقه آشنا شدید، بهتره ببینیم که این منطقه زیبا کجاست و چطور میشه به آبشار مارگون سپیدان رسید.

سفربازی _ جاهای دیدنی سپیدان

جاهای دیدنی سپیدان

چطوری خودمون رو به آبشار مارگون سپیدان برسونیم؟

راه‌های رسیدن به آبشار مارگون سپیدان زیاده و بستگی به شهر مبدا شما داره. اگه از شهرهای شمالی کشور قصد بازدید از این آبشار رو دارید قبل از اینکه به شهر یاسوج برسید در ۲۹ کیلومتری جاده اقلید- یاسوج تابلوهای راهنما شما رو به آبشار می‌رسونن.

اما اگه از استان‌های جنوبی کشور عازم این آبشار هستید بعد از رسیدن به شهر یاسوج، ۶۵ کیلومتر از شهر دور می‌شید تا تابلوهای آبشار مارگون رو ببینید. اما اگه مقصد اول شما شیرازه مثل کسانی که از تهران به این شهر سفر می‌کنند و بعد می‌خواید از آبشار مارگون سپیدان دیدن کنید، بهتره به سمت سپیدان برید و بعد از ۱۳۰ کیلومتر رانندگی به آبشار برسید. جاده اصلی برای رسیدن به آبشار آسفالته؛ اما مقدار کمی از اون خاکیه. همچنین امکان رفتن تا پای آبشار با ماشین وجود نداره بلکه باید در قسمت‌هایی که برای پارکینگ تعبیه شده پارک کنید و بعد مسیری رو تا پای آبشار مارگون پیاده روی کنید.

آدرس: استان فارس، شهر سپیدان، نزدیک روستای مارگون

غیر از آبشار مارگون در سپیدان چه جاهای دیگه‌ای رو میشه دید؟

شهر سپیدان درسته که شهر کوچیکیه ولی کلی جای دیدنی و باستانی داره که بد نیست در کنار آبشار مارگون سپیدان یه سری هم به این مناطق بزنید.

  • تپه ملیان

محوطه باستانی ملیان با وسعتی نزدیک به ۲۰۰ هکتار از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین محوطه‌های پیش از هخامنشی در ایرانه و از جاهای دیدنی استان فارس به شمار میاد. وسعت این تپه باستانی بیش از ۲۰۰ هکتاره و در بخش بیضا، در ۴۶ کیلومتری شمال شیراز و ۴۶ کیلومتری غرب تخت جمشید، در ارتفاع ۱۶۱۱ متر از دریاست. بخش کوچکی از اون در سال‌های ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۶ زیر نظر دکتر ویلیام سامنر و پژوهشگران دانشگاه‌‏هاى پنسیلوانیا، میشیگان و اوهایوى آمریکا حفارى شده. سامنر احتمال می‏‌ده که زیر لایه‏‌های ساسانی و اسلامی نیمه غربی این محوطه استقرارگاه وسیعی از زمان هخامنشیان قرار گرفته باشه. این محل همچنین مهم‌ترین محل شناخته شده از فرهنگ بانش میانیه. در این محل تعدادی لوح‌های گلی ایلامی مربوط به ۱۳۰۰ تا ۱۰۰۰ پیش از میلاد به‌دست اومده که بیشتر اونا در دانشگاه پنسیلوانیا نگهداری می‌شه.

  • تفرجگاه چله‌گاه سپیدان

تفرجگاه چله‌گاه سپیدان در ۵ کیلومتری شهر اردکان فارس و در جاده قدیم سپیدان به یاسوجه. این گردشگاه در فصل‌های بهار و تابستون پذیرای انبوهی از مردم، مسافران، گردشگران داخلی و خارجیه. وجود غارهای سنگی، آبشار فصلی، چشمه‌های زیبا، رودخونه پر آب، طبیعت دلنشین و چشم‌نواز باعث زیباتر شدن تفرجگاه چله‌گاه سپیدان شده و اون رو به یکی از مکان‌های دیدنی سپیدان تبدیل کرده.

  • دریاچه برم فیروز

دریاچه برم فیروز یه دریاچه کوچیکه که در جنوب غرب قله برم فیروز و در ارتفاع ۳۳۵۰ متری از سطح دریاست که معمولاً تا فروردین‌ماه پوشیده از برفه و اردیبهشت ماه دریاچه در اثر آب شدن برف شکل می‌گیره. اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد ماه اطراف دریاچه سراسر چمنزار و پوشیده از گل‌های وحشی می‌شه اما؛ قسمت غربی دریاچه برف باقی‌مونده از زمستون وجود داره و همه اینا باعث زیبا شدن دریاچه میشه. بنابراین از اواخر اردیبهشت تا اوایل تیر این دریاچه به عنوان یکی از مکان‌های دیدنی سپیدان مورد توجه گردشگرانه.

کوه برم فیروز اسم خودش رو در واقع از همین دریاچه گرفته؛ چون در زبان محلی منطقه فارس به برکه‌ها و دریاچه‌های کوچیک، برم میگن و از اونجا که این دریاچه در زبان محلی برم فیروزه، این کوه هم به همین اسم شناخته می‌شه.

  • تنگه تیزب

تنگه تیزاب منطقه‌ای تفریحی و گردشگری در استان فارس و از جاذبه‌های گردشگری سپیدانه. تنگه تیزاب در ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردکان (فارس) (مرکز شهرستان سپیدان) و در جاده‌ی اردکان یاسوجه. توی این تنگه رودخونه‌ای هست که آب اون از کوه‌های سپیدان سرچشمه می‌گیره. توی این مکان زیبا کمپ‌هایی برای استراحت گردشگران در نظر گرفته شده.

  • آبشار چیکون

آبشار چیکون در فاصله ۷۰ کیلومتری سپیدان در روستای چیکونه. آبشار چیکون که از جاهای دیدنی سپیدانه، در ارتفاع ۲۳۱۳ متری از سطح دریاست. این آبشار، آبشار کوچیکیه و اطرافش هم جای چندان وسیعی نیست. از کوه کنار این آبشار می‌شه به بالای آبشار رسید.

  •  آبشار مورزیان

آبشار مورزیان در فاصله ۳ کیلومتری جنوب روستای مورزیان در میان تنگه‌ای بسیار زیبا و بکره. این دره با شیبی ملایم دارای طبیعت بسیار زیبا و آبشارهای زیاده. روستای مورزیان در دهستان کمهر، بخش اردکان از توابع شهرستان سپیدانه. آبشار مزبور از جمله مکان‌های دیدنی سپیدانه که در ارتفاع ۲۳۰۰ متری از سطح دریاست.

  • تنگه غوره‌دان

تنگه غوره‌دان جای تفریحی سرسبز و تماشایی با جاذبه‌های طبیعی چشم‌نواز در جنوب شرقی شهرستان سپیدانه. این تنگه در فاصله کوتاهی از آزادراه اصفهان به شیرازه و روستاهای سیبویه، ایاس‌جان، جعفرآباد و هفتخوان در نزدیکی اونه. رودخونه‌ای به طول ۱۰ کیلومتر در طول مسیر تنگ غوره‌دانه که از نخستین روزهای بهار تا نخستین روزهای تابستون بسیار پرآبه. آبشارها، غارهای طبیعی و چشمه‌های جوشان از جاهای دیدنی این تنگه هستن.

  • آبشار هرایجان

روستای هرایجان از سرسبزترین روستاهای شهرستان سپیدانه که اطرافش رو جنگل‌های بلوط با جاذبه‌های طبیعی چشم‌نواز پوشوندن. این روستا مقصدی مناسب برای گشت‌وگذار و اتراقه. در بازدید از آبشار هرایجان می‌تونید مدتی را هم به گشت‌وگذار توی روستا بگذرونید.

  • چله‌گاه

چله‌گاه از معدود مناطق استان فارسه که در طول تابستون هم خنکه. توی این تفرجگاه جاذبه‌های طبیعی متنوعی مثل غارهای طبیعی، آبشارهای خروشان، چشمه‌های جوشان و رودخانه وجود دارن که باعث سرسبزی و زیبایی این منطقه شده.

  • تنگه رودشیر

در بخش ورودی تنگه رودشیر امکاناتی مثل اقامتگاه، رستوران و سرویس بهداشتی در نظر گرفته شده؛ اما بخش‌های میانی اون بکره. بهترین زمان برای بازدید از تنگه رودشیر فصل بهاره. ورود به این تنگه نیاز به آمادگی بدنی مناسب و تجربه کوهنوردی و دره نوردی داره. برای بازدید از بخش‌های مختلف تنگه رودشیر به تجهیزات فنی مناسب نیاز است.

سفربازی _ آبشار مارگون سپیدان

آبشار مارگون سپیدان

چه زمانی بهترین وقت واسه دیدن آبشار مارگون سپیدانه؟

آب‌وهوای سپیدان معتدل مایل به سرد و نیمه‌خشکه. این شهر هرساله توی زمستون، برف بسیار سنگینی رو تجربه می‌کنه و به خاطر همین، به یکی از بهترین نقاط کشور برای تفریحات زمستونی تبدیل شده. اگه اهل اسکی و دیگر تفریحات زمستونی هستید، توی زمستون به این منطقه سفر کنید و اگه چندان با سرما سازگار نیستید، بهار و تابستون بهترین زمان سفر به سپیدانه.

در مورد آبشار مارگون سپیدان باید گفت که، مناطق اطراف آبشار به دلیل موقعیت کوهستانی و ارتفاعی بالاتر از ۲,۲۰۰ متر آب‌وهوای سردی داره و در مواقعی از زمستون در این آبشار قندیل‌های یخ تشکیل می‌شه. از اونجایی که توی زمستون همه جا یخبندانه، دسترسی به آبشار کار ساده‌ای نیست. آب‌وهوای مارگون هم در فصل پاییز سرده و اگه می‌خواید در این زمان به این منطقه سفر کنید، باید لباس مناسب به همراه داشته باشید.

پس میشه گفت چون تو فصل بهار محوطه آبشار مارگون بسیار سرسبز و دیدنیه و در مسیر رودخونه، درختان و باغ‌های سیب و گردو هست این فصل خیلی فصل عالی‌ای محسوب میشه. تابستونا هم هوای این منطقه خیلی خنکه. اگه تابستون به این منطقه برید می‌تونید چادر بزنید و نگران اقامتگاه نباشید. پس خوبه که تابستون رو هم برای سفر انتخاب کنید.

سفربازی _ بهترین زمان سفر به آبشار مارگون

بهترین زمان سفر به آبشار مارگون

به آبشار مارگون سپیدان رفیتم شب کجا بخوابیم؟

خوشبختانه سپیدان جاهای زیادی رو برای اقامت در نظر گرفته واسه همینم در این مورد به مشکلی برنمی‌خورید.

  • اقامتگاه بوم‌گردی بابا خان کهکران

اقامتگاه بوم‌گردی بابا خان در روستای کهکران، از توابع بخش همایجان، شهرستان سپیدان، استان فارسه. اقامتگاه بوم‌گردی باباخان با چشم‌انداز بی‌نظیر و طبیعت سرسبز و کوهستانی این روستا، آماده پذیرایی از گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت و کوهنوردیه.

اقامتگاه بوم گردی موریکش در استان فارس، سپیدان، روستای سرسبز برشنه‌اس. این اقامتگاه در روستایی دیدنی و زیبا قرار داره و پذیرای مهمانان و گردشگرانه.

  • اقامتگاه بوم‌گردی بوم کلبه کهکران

اقامتگاه بوم‌گردی بوم کلبه کهکران در روستای کهکران شهر سپیدان استان فارسه. این خونه بومی از خشت و به سبک سنتی بنا شده. اگه به جای سنتی علاقه دارید می‌تونه جای خوبی باشه.

  • اقامتگاه بوم‌گردی عشایری آتایورد

اقامتگاه بوم‌گردی عشایری آتایورد در استان فارس، شهر سپیدانه که در فصل ییلاق به روستای کهکران و در فصل قشلاق در روستای بیدکرز به سر می‌برن و آماده پذیرایی از گردشگران و مسافران عزیزه.

  • اقامتگاه بوم‌گردی سرای هما

اقامتگاه بوم‌گردی سرای هما در استان فارس، شهرستان سپیدان، بخش همایجان، روستای سرتلیه. این خونه بومی خشت و گلی با قدمت حدود ۷۰ سال پس از مرمت و بازسازی در سال ۱۳۹۷ افتتاح شد و با عنوان اقامتگاه بوم‌گردی سرای هما در حوزه بوم‌گردی شروع به فعالیت کرد.

رزرو هتلهای شیراز

در نهایت اینکه یادتون باشه

آبشار مارگون سپیدان توی دره‌ای شیب‌دار و بن‌بسته و به‌خاطر همین، فضای کمی برای نشستن و پارک خودرو داره. تابستونا که آدمای زیادی به این منطقه سفر می‌کنن حسابی شلوغ میشه و بهتره که روزای تعطیل رو برای سفر به این منطقه انتخاب نکنید. متاسفانه وجود زباله‌های زیاد توی این محل، منظره ناخوشایندی به وجود آورده که قطعا با یاری مردم و ارتقای فرهنگ طبیعت‌گردی برطرف میشه. این شما هستید که با رعایت کردن این اصول می‌تونید کاری کنید مردم منطقه هم پذیرای حضورتون باشن نه اینکه هر بار به خاطر رفتنتون ناراحت باشن که دارید منطقه رو کثیف می‌کنید. همونطوری که انتظار دارید که وقتی بقیه به شهر شما میان نظافت رو رعایت کنن بقیه هم همین انتظار رو از شما دارن. اونجا محلی زندگی این مردمه و دوست دارن که تمیز بمونه. ضمن اینکه این طبیعته، طبیعتی که امانته دست شما و باید در حفظ امانت کوشا باشید.

آیا این مطلب مفید بوده؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۲ رای