تاریخ و فرهنگ جزیره کیش

سفر به جزیره زیبای کیش، می‌‌تواند برای هرکسی تجربه‌ای خاطره‌انگیز باشد. امروزه این جزیره، با هتل‌ها و تفریحات مجلل و گران‌قیمت‌اش شناخته می‌شود. اما تاریخی غنی و فرهنگ بومی خاص و جذابی پشت این ظاهر مجلل است که آشنایی با آن خالی از لطف نیست. معاشرت با مردمان مهربان و خون‌گرم این منطقه، لذت سفر را برایتان چندین برابر خواهد‌ کرد.

این مقاله برای آشنایی بیشتر با جزیره کیش، به خصوص فرهنگ و تاریخ این منطقه است. در دیگر مقالات سایت سفربازی، اطلاعات جامع و کاملی در مورد این جزیره زیبا را شرح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما به مقالات دیگر سایت هم نگاهی بیندازید.

معرفی جزیره کیش

جزیره باستانی کیش، یکی از مناطق گردشگری مهم جنوب ایران به شمار می‌رود. این جزیره زیبا و محبوب، بخشی از استان هرمزگان و شهرستان بندر لنگه است. از شمال به ایران، از جنوب به امارات متحده عربی، از شرق به تنگه هرمز و از غرب به بحرین و عربستان می‌رسد و یکی از قدیمی‌ترین جزایر خلیج فارس است.

نام قدیمی این جزیره، “قیس” بوده ‌است. امروزه به غیر از بومیان آن منطقه، کسی آن‌ را به این نام نمی‌شناسد.

این جزیره با شکل بیضی مانندی که دارد، در ۱۲ کیلومتری کرانه شیبکوه قرار گرفته و سالانه بیش از یک میلیون و هفتصد هزار گردشگر را به سوی خود جذب می‌کند.

تاریخچه جزیره کیش

اهمیت این جزیره در تمام دوره‌های تاریخی، بر هیچ‌کس پوشیده نیست. در قرن چهارم قبل از میلاد، اسکندر فرمان سفر دریاسالار یونانی به نام «نیارخوس» را به سواحل دریای عمان و خلیج فارس صادر کرد. طبق این روایت، اولین حضور انسان‌ها روی این جزیره، در این زمان بوده ‌است.

پس از آن، توران شاه شروع به ایجاد بندرگاه در این جزیره نمود و کم کم به لطف فعالیت‌های بازرگانی، انسان‌ها به جزیره کیش روانه شدند. تقریبا در قرن یازدهم میلادی، کیش جزیره‌ای ثروتمند شد، پر از باغ‌ها، درختان و محصولات ارزشمند.

شغل اصلی بومیان در آن زمان، تجارت مروارید و پارچه بود. به طوریکه جزیره کیش در زمان هخامنشیان، به عنوان مرکز صید مروارید شناخته شده ‌بود.

این جزیره، در دوره سلجوقیان نیز، به بزرگ‌‌ترین مرکز تجاری خلیج فارس تبدیل شد و از کشورهای اطراف برای تجارت به این جزیره رفت و آمد صورت می‌گرفت.

در حدود سال ۱۳۵۰ این جزیره به عنوان مکان مناسبی جهت مرکز بین المللی توریستی شناخته شد. ساخت و ساز به طور جدی در آنجا آغاز شد. سرانجام حدود سال ۱۳۷۰ این جزیره به عنوان منطقه آزاد تجاری معرفی شد و تا به امروز، این فعالیت‌های تجاری با رونق زیادی ادامه پیدا‌ کرده ‌است. به طوریکه مردم به دریانوردی، ماهیگیری، صید مروارید و دامپروری مشغول هستند.

فرهنگ مردم کیش

فرهنگ هر منطقه نشانگر هویت و پیشینه آنجاست. با اینکه امروزه جزیره کیش بسیار مدرن شده ‌است ولی بومیان آن توانسته‌اند این فرهنگ و آداب و رسوم را سینه به سینه بین نسل‌ها منتقل کنند. مردم این جزیره از نژادهای مختلفی مثل سامی، نوردیک، سفید و سیاهپوست‌ها هستند. اغلب با زبان فارسی و عربی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

به طور مثال، یکی از فرهنگ‌های قدیمی و جالب این منطقه، فرهنگ حنانگاری یا خالکوبی با حنا بر روی پوست است که بین زنان جنوب و همچنین کیش بسیار مرسوم است. این طرح های زیبا و فانتزی برای توریست‌ها نیز بسیار جالب توجه است.

لباس محلی کیش

در جزیره کیش تقریبا همه افراد، اعم از بانوان، آقایان و کودکان لباس محلی دارند. این لباس محلی برای مردان “دشداشه” و “غتره” می‌باشد. برای زنان “ملفع” است که از پوشیه‌ای به نام “بطوطه” یا (برقع) نیز برروی صورت، استفاده می‌کنند.

ساز محلی کیش

به طور کلی، مردم بومی این منطقه، با ساز و آواز و شادی به خوبی ارتباط برقرار می‌کنند. در زندگی روزمره، آداب و رسوم و مراسمات مذهبی‌شان، موسیقی نقش مهمی را ایفا می‌کند. ساز اصلی آنها نوعی طبل، “حبان”، “نی انبونه” و “دهل” است.

غذاهای محلی کیش

از غذاهای محلی کیش می‌توان به انواع  «قلیه»، «مضروبه»، «هریسه» و «مچبوس» اشاره کرد که اغلب با ماهی درست می‌شوند. حتما در طول سفرتان به کیش، یک‌بار طعم این غذاهای محلی خوشمزه را بچشید.

آداب و رسوم در کیش

تقابل فرهنگ‌ها در طول زمان در این جزیره، باعث ایجاد رسوم متفاوتی شده ‌است. هرکدام از این فرهنگ‌ها در نوع خود بسیار جالب و شنیدنی است. این رسوم طی سال‌ها باقی‌مانده و نسل به نسل منتقل شده ‌است. در ادامه به اختصار، به معرفی تعدادی از این آداب و رسوم می‌پردازیم:

مراسم زار

ریشه این مراسم به حبشه و اتیوپی می‌رسد. این مراسم بدین صورت برگزار می‌شود که در هنگام ابتلای انسان‌ها به بیماری، رقصی به نام “زار” بین مردم اجرا می‌شود تا ارواح خبیثه موجود در رودها و چشمه‌ها که در روح انسان رسوخ کرده‌اند، از آن خارج شده و سلامت جسم او برگردد.

مراسم اهل هوا

نوعی مراسم جن‌گیری است که با آئین‌های مخصوص و برای رهایی انسان‌ها از شر و بیماری‌های ناشی از نیروهای اهریمنی انجام می‌گیرد.

مراسم گرگاعو

شیعیان بومی، ولادت امامان را با برگزاری مراسم باشکوه جشن می‌گیرند. اما در روز ولادت امام حسن(ع) و حضرت مهدی(عج) مراسمی به نام “گرگاعو” برگزار می‌شود. در این مراسم، بچه ها در گروه‌هایی تقسیم شده و آوازی را سر می‌دهند:

“گرگاعو، خانه بزرگ، از مال‌تان عطا کنید، خداوند بچه‌هایتان را نگاه دارد” و سپس وارد حیاط خانه می شوند و از صاحب خانه، خوراکی می‌گیرند.

جشنواره تابستانى

از جمله جشن‌های شاد و مفرح این جزیره، جشنواره‌های تابستانی است که هر سال از تاریخ پانزدهم تیر ماه آغاز و در پانزدهم شهریور به پایان مى‌رسد. نورپردازی‌های زیبا و مجلل، موسیقی شاد و آواز در این مراسم، توجه مسافران و گردشگران غیربومی را به خود جلب می‌کند.

جمع بندی

به طور کلی، سفر به یک مکان تاریخی می‌تواند ما را از نزدیک با فرهنگ غنی مردمان آن منطقه آشنا کند. سفر به جزیره زیبای کیش و هم صحبتی با مردمان خون‌گرم آن نیز، دریچه‌ای تازه به روی فرهنگ و رسوم قدیمی و در واقع دنیایی جدید، برروی ما باز می‌کند.

تجربه سفر به کیش در کنار تمام تفریحاتش می‌تواند دلیلی برای آشنایی با فرهنگ به جا‌مانده از نیاکان این سرزمین باشد.

سفربازی در طول سفرتان با شماست تا تجربه‌ی خاطره‌انگیزی را داشته باشید.

با سفربازی ایران را دوباره کشف کنیم.