۴۰۰ هزار سال قدمت سکونتگاه انسان در ایران

کاوش در محوطه غار قلعه‌کرد آوج، سن سکونتگاه انسان در ایران را به ۴۰۰ هزار سال پیش رساند و بقایایی از گونه‌های منتقرض شده را نمایان کرد.

به گزارش سفربازی، به نقل از ایلنا، سومین فصل کاوش در غار قلعه‌کرد آوج واقع در استان قزوین درحالی به پایان رسیده است که نتایج قابل‌توجهی از این فصل از کاوش به دست آمده است.

طبق این گزارش، تیم مشترک باستان‌شناسان ایرانی و فرانسوی به سرپرستی مشترک حامد وحدتی‌نسب، از دانشگاه تربیت مدرس و ژیل بریون از موزۀ انسان‌شناسی پاریس سومین فصل کاوش در این غار را بعد از حدود سه سال وقفه به اتمام رساندند.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی در غار قلعه‌کرد با اشاره به اینکه نخستین و دومین فصول کاوش این محوطه در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ توسط هیات ایرانی-فرانسوی انجام شد، گفت: در آن زمان شاهد آسیب‌های جدی به این غار توسط حفاران غیرمجاز بودیم؛ چنان‌که حفاری‌های متعدد در جای جای غار دیده می‌شد. از این‌رو بیشترین زمان ما در دو فصل نخست، صرف خواناسازی چاله‌هایی شد که توسط حفاران غیرمجاز ایجاد شده بود. طی این خواناسازی به سرند کردن مواد داخل چاله‌ها پرداختیم و مواد فرهنگی را بازیافت و دیواره‌ها را تمیز کردیم. این کار در فصل دوم نیز ادامه یافت تا اینکه موفق به کشف دندان کودک نئاندرتال شدیم.

کشف دندانی به قدمت ۱۵۵هزار سال پیش

به گفته وحدتی‌نسب، مطالعه بر روی دندان کشف شده حدود یک سال طول کشید تا این تشخیص داده شد که متعلق به انسان نئاندرتال است. البته در ابتدای امر، بر اساس مطالعات سن‌سنجی، قدمت این دندان حدود ۱۲۵ هزار سال پیش برآورد شده بود اما اکنون به سن‌سنجی جدید متوجه شدیم که ۱۵۵ هزار سال پیش قدمت دارد.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی در غار قلعه‌کرد با اشاه به اینکه سومین فصل کاوش در غار قلعه‌کرد به دلیل شیوع کرونا با حدود دو سال و نیم وقفه محقق شد، گفت: در این فصل نیز مواد فرهنگی زیادی به‌دست آوردیم. همچنین بقایای جانوری شاخصی همچون خرس، کفتار غارنشین، اسب هیدرونتین که منقرض شده است.

سکونت انسان راست قامت یا انسان هایدلبرگ

او با بیان اینکه نتایج سن‌سنجی طی چند سال گذشته به ما نشان داد که سن لایه‌های پایینی این غار بیشتر از ۴۰۰ هزار سال است، افزود: قطعا هرچه کاوش را ادامه دهیم و به لایه‌های زیرین برسیم، قدیمی‌تر خواهد شد. در این میان معتقد هستیم که تا این لحظه غار قلعه‌کرد، قدیمی‌ترین محوطه استقرار نوعی از انسان در ایران است. به دلیل کشف دندان کودک نئاندرتال، تا زمان استقرار انسان نئاندرتال در این محوطه را مطمئن بودیم اما اکنون کشف مواد فرهنگی و دست‌افزارهای سنگی جدید نشان از آن دارد که قبل از انسان نئاندرتال نیز در این غار سکونت وجود داشته است. هنوز نوع انسان کاملا مشخص نیست و ممکن است نوعی از انسان راست قامت یا انسان هایدلبرگ باشد.

به گفته وحدتی‌نسب، سومین فصل کاوش در این محوطه به اتمام رسیده و بودجه این فصل از کاوش را اداره‌کل میراث قزوین تامین کرده است.