باغ گیاه شناسی ملی ایران، باغی بهشتی در تهران
برای دور شدن از شلوغی و آلودگی شهر تهران حتما نمیخواد چند روز مرخصی بگیری و راهی جاده چالوس بشی! توی خود تهران هم جاهایی هستن که هم دنج و آرومن هم از نظر آب و هوایی اونجا میتونی نفسی تازه کنی. مثلا یکیش باغ گیاه شناسی ملی ایران هست که به جرعت میشه گفت زیباترین و بزرگ‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی در کل خاورمیانه به حساب میاد و جالبه که بدونی جزو ۱۰ باغ برتر دنیا هم هست!
توی این نوشته قراره راجع به این باغ بهشتی باهم کمی گپ بزنیم و در بین درخت‌های سر به فلک کشیده و گل‌های رنگارنگ و خوش بوش قدم بزنیم. پس این نوشته رو تا انتها مهمون مجله گردشگری سفربازی باش.
همه چیز درباره باغ گیاه شناسی ملی ایران
داستان این باغ تقریبا از دهه ۳۰ شروع میشه. توی اون ایام بود که به این فکر میفتن یه باغ بزرگ و زیبا رو طراحی کنن تا زیبایش از کف همه دلربایی کنه! باغی که شاید باید چندین بار بهش سر بزنی تا همه جاهاش دستت بیاد و از دیدنی‌هاش بتونی نهایت لذت رو ببری.
عملیات طراحی و احداث این باغ توی سال ۱۳۴۸ توسط کارشناسان ایرانی و چندتن از متخصصین خارجی آغاز میشه و یه نقشه جامع برای ساخت این باغ طراحی میشه. این مجموعه که امروزه زیر نظر موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتفع کشور اداره میشه حدودا ۱۴۵ هکتار وسعت داره و توی اراضی چیتگر تهران قرار گرفته.
یکی از اصلی‌ترین جذابیت‌های این باغ به اینه که تلاش کردن در طراحی اون از چشم‌اندازهای طبیعی زاگرس، البرز و هیمالیا الهام بگیرن و فضایی رو درست کنن که تقریبا شبیه ساز اون مناطق باشه! توی باغ گیاه‌شناسی تهران شش رودخانه و یه دریاچه هم قرار داره. علاوه بر اینها حتی میتونی توی این باغ به تماشای دوتا آبشار زیبا هم بشینی و توی فصلی مثل تابستون، با سرمایی که به خاطر سرازیر شدن قطره‌های آب ایجاد میشه نهایت لذت رو ببری.
یعنی یه جورایی میشه گفت با المان‌هایی که تو دل این باغ تعبیه شده به دیدن بخش‌های مختلف طبیعت میری که هر کدومش جداگونه کلی جذابه و اینجوری انگار با یه تیر چندتا نشون زدی!
از امکانات خوب این باغ میشه به امکان خرید گل و گیاه و همینطور به کافه، رستوران، آلاچیق، پارکینگ، نمازخانه، سرویس بهداشتی و… اشاره کرد.
علاوه بر اینها در فضای باغ گیاه شناسی ملی ایران میتونی آموزش‌هایی درباره نحوه پرورش گیاه هم دریافت کنی.
باغ گیاه‌شناسی تهران شامل بخش‌های مختلفی هست که در ادامه میخوایم به تک تکشون یه سرکی بکشیم.
کلکسیونهای باغ گیاه شناسی ملی ایران
باغ گیاه شناسی ملی ایران
باغ گیاه شناسی تهران از اون جهت که مثل یه موزه بزرگ از گیاه‌ها به حساب میاد بخش‌های کلکسیونهای مختلفی رو در دل خودش جا داده که این کلکسیون‌ها با هدف آموزش، پژوهش و نمایش درست شده.
توی این باغ هفت رویشگاه وجود داره که تحت عنوان همین کلکسیون‌ها دسته بندی میشن و شامل رویشگاه هیرکانی، رویشگاه زاگرس، رویشگاه البرز جنوبی، رویشگاه ایرانی – تورانی، گلخانه جنوب ایران، باغ پیازهای ایرانی، باغ میوههای بومی مربوط به ایران و ۶ رویشگاه شامل رویشگاه اروپا، چمنزارهای آمریکا، رویشگاه قفقاز، رویشگاه هیمالیا، رویشگاه چین و ژاپن مربوط به جهان میشن.
علاوه بر اینها هشت کلکسیون و باغ موضوعی دیگه هم وجود داره که شامل قطعات آموزشی و نمایشی، باغ سیستماتیک، باغ گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، جنگل و گردشگاه (شاکای)، باغ صخرهای و گیاهان زینتی، میدان مرکزی باغ رز و چهار باغ ایرانی و پهنبرگان همیشه سبز میشن.
حالا که با اسم کلکسیونهای مختلف این باغ آشنا شدیم بیا اجمالی به هر کدومشون نگاهی داشته باشیم و ببینم داخلشون چه خبره!
رویشگاههای ایران
توی این بخش میتونی انواع و اقسام گیاه‌هایی که در سراسر ایران رشد میکنن رو از نزدیک ببینی و حس خوبشون رو دریافت کنی. توی این بخش علاوه بر گیاه‌های جذاب مناظر دیدنی‌ای خلق شده که تماشا کردنشون آدم رو غرق در لذت و آرامش میکنه. این رویشگاه شامل بخش‌های مختلفی به شرح زیر هست:
- رویشگاه هیرکانی: این مجموعه قدیمی‌ترین و البته مهم‌ترین مجموعه باغ گیاه شناسی به حساب میاد و اجرای اون از سال ۱۳۵۱ شروع شده و دائما به مساحت و گونههای گیاهی اون اضافه میشه. توی این بخش تا سال ۱۳۸۸ حدود ۶۴ گونه درختی و درختچه‌ای و ۲۹ تیره گیاهی وجود داره. این گونه‌ها در واقع میشن ۵۰۲۴ اصله درخت که در هشت هکتار جا شدن و دریاچه‌ای هم که در درون اون وجود داره یک هکتار وسعت داره! خلاصه که برای خودش یه پا بهشت به حساب میاد.
- رویشگاه زاگرس: این رویشگاه دومین بخش رویشگاههای ایران به حساب میاد و داخل اون حدود ۴۲ گونه چوبی و ۳۰ گونه علفی وجود داره که اصلی‌ترین درخت‌هاش هم شامل بلوط ایرانی، مازودار و ویول میشه. مساحت این بخش هم حدود ۳ هکتار هست و ساخت اون از سال ۱۳۶۷ شروع شده.
- رویشگاه البرز جنوبی: سومی جایی که در این بخش قرار گرفته رویشگاه البرز جنوبی هست که همانطور که از اسمش مشخصه فضاش شبیه به دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز طراحی شده. برای اینکه بتونن همچین فضایی رو شبیه سازی کنن فعالیت‌های زیادی برای فرم دادن به زمین صورت گرفته تا بتونن آبشار، چشمه، نهر و رود، آبگیر، باتلاق، برکه، صخره‌های طبیعی و… رو توی این بخش شکل بدن. فقط با دونستن همین اطلاعات میتونی تصور کنی که تا چه حد این بخش از باغ میتونه زیبا باشه. تو دل این مجموعه بیش از ۲۴۰ گونه گیاهی جمع آوری شده.
باغ گیاه شناسی ملی ایران
- رویشگاه ایرانی – تورانی : گیاه‌های این بخش از باغ ملی گیاه‌شناسی، از بخش وسیعی از کشور جمع شده و شامل گیاه‌های زیادی میشه. برای مثال از منطقه صحارا-سندی، گیاه‌های مرز کشور افغانستان و پاکستان، از گونههای گیاهی شمال خراسان و… گونههای مختلفی جمع آوری شده و به هدف حفظ و نمایش در این بخش از رویشگاههای ایرانی پروش داده شدن.
- گلخانه جنوب ایران: این گلخونه هم سه بخش داره که بخش اول برای نهال‌های درختان مانگرو، بخش میانی برای گون‌های درختی جنوب ایران مثل نخل، کنار، کهور و… و بخش پایانی هم شامل سه باغچه هست که برای گیاهانی مثل نیلوفر درختی و… اختصاص یافته.
- باغ پیاز ایرانی: توی این بخش هم ۲۱ گونه گیاهی پیازدار کاشته شده که با حصارهای فلزی جداسازی شده تا از دست حیواناتی که از این نوع گیاه‌ها تغذیه میکنن در امان باشه.
- باغ میوههای بومی: این بخش از باغ بیشتر به درد کسایی میخوره که عاشق میوه و میوه خوردن هستن. تقریبا تمام میوه‌هایی که میتونی توی یه میوه فروشی پیدا کنی اینجا درختش وجود داره. از میوههای این باغ میشه به انگور، انجیر، ازگیل، انار، آلبالو، گیلاس، آلو، به، پسته، توت، زالزالک، زردآلو، سیب، زیتون، سنجد، گلابی، گردو، فندق، هلو، شلیل، عناب و خرمندی اشاره کرد. در قسمت شمالی این بخش از باغ هم یه دریاچه وجود داره که دور تا دور اون با گل‌های زینتی تزئین شده و یه نمای چشم‌نواز رو ایجاد کرده.
رویشگاههای جهان
در کنار گونههای گیاهی ایرانی از سراسر جهان گونههای دیگه‌ای هم جمع آوری شده که بر زیبایی این باغ افزوده این بخش از باغ ملی گیاه‌شناسی ایران شامل کلکسیونهای زیر میشه:
- رویشگاه اروپا: این بخش از اونجایی که میخواستن حال و هوای اروپایی داشته باشه در طراحی اون المان‌های مختلفی به کار رفته که زیبایی خاصی به محیط رویشگاه بخشیده مثلا وقتی میخوای وارد باغ بشی یه سردر زیبا قرار داره که با ترکبی از رز‌های زیبا تزئین شده، همین ورودی خودش بهت میگه که در ادامه باغ چه منظره‌هایی منتظر هستن.
- چمنزارهای آمریکا: گل‌های آمریکایی که در این بخش قرار گرفته از فصل بهار تا پاییز امکان بازدید رو دارن و همیشه سرحال و سرزنده هستن. توی این بخش بیش از ۴۰ گونه گیاهی قرار داره.
- رویشگاه قفقاز: این بخش برای پیاده‌روی یه گزینه عالی به حساب میاد و در کل اون میتونی درختان مختلف سر به فلک کشیده‌ای رو بیبینی که قدم زدن در بین اون‌ها میتونه یه آرامش خاصی رو بهت منتقل کنه.
- رویشگاه هیمالیا: این بخش از باغ به جوری طراحی شده که حس و حال منطقه هیمالیا و طبیعت اون رو به نمایش بذاره.
- رویشگاه چین و ژاپن: باغ‌های چینی و ژاپنی از زیباترین باغ‌های مشرق زمین هستن که مثل باغ‌های ایرانی سبک مخصوصی دارند. با دیدن این باغ میتونی بدون هزینه یه جورایی یه سفر سریع به اون منطقه‌‌ها داشته باشی و زیبایی اون‌ها رو با چشم‌های خودت ببینی و یه تجربه لذت بخش رو رقم بزنی.
کلکسیونهای موضوعی
باغ گیاه شناسی ملی ایران
این بخش از باغ ملی گیاه‌شناسی تهران بیشتر به هدف آموزشی ساخته شده که البته برای تماشا هم جذاب به حساب میاد. کلکسیونهای موضوعی شامل یک قطعه آموزشی و نمایشی میشه که حدودا یک و نیم هکتاره و در اون انواع گیاهان معطر و درخت‌های سنتی ایرانی و حتی یه برکه برای گیاهان آبزی وجود داره. علاوه بر این مجموعه یه باغ سیستماتیک هم در این کلکسیون طراحی شده که در واقع نحوه چیدمان اون‌ها بر اساس سیر تکاملی بوده و همین موضوع باعث شده ارزش تحقیقاتی و آموزشی این باغ به قدری زیبا بشه که نمونه‌های شبیه اون در کشورهای اروپایی هم شبیه ساز شده.
باغ گیاهان صنعتی و داروییی هم یکی دیگه از بخش‌های موضوعی این باغ گیاه شناسی به حساب میاد که همینطور که از اسمش پیداست مختص گیاهانی هست که خواص دارویی دارن. یکی از منظره‌های زیبای باغ گیاه شناسی، که یه پل بر روی نهری پر از نیلوفرهای آبی هست، هم توی همین بخش قرار گرفته.
کلکسیون موضوعی بخش‌های دیگه‌ای هم داره که شامل موارد زیر میشه:
- آبراتومه که مجموعه ۱۴ هکتاری از انواع درخچه‌ها و بوته‌های بومی و غیر بودمی به حساب میاد.
- جنگل و گردشگاه شاکای که حدود ۲۴ هکتار وسعت داره و توی انواع اون گیاه‌های خاص مثل درخچه ژاپنی، پیچ اناری، یاس زرد و… رو میتونی پیدا کنی. در این بخش میتونی به رستوران باغ گیاه‌شناسی هم دسترسی پیدا کنی.
- باغ صخره که جزو قدیمی‌ترین بخش‌های باغ گیاه شناسی تهران به حساب میاد و در دل اون میتونی یه آبشار زیبا رو هم پیدا کنی. جاذبه‌ها و زیبایی این بخش باعث شده که تبدیل به یه پاتوق عالی برای عکاسی و ثبت خاطرات شیرین بشه.
- میدان مرکزی، باغ رز و چهار باغ ایرانی، این بخش هم حدودا ۷ و نیم هکتار وسعت داره و در مرکزیت باغ گیاه شناسی قرار گرفته. توی این بخش یه آب نمای پلکانی ساخته شده و در هر پله اون دو باغچه به صورت قرینه وجود داره که بر زیبایی این آبنما افزوده. یکی دیگه از جذابیت‌های این بخش باغ‌های ایرانی اون هست که با کاشت درختان سرو شیراز به زیبایی تزئین شده.
- پهنبرگان همیشه سبز هم در واقع آخرین بخش کلکسیون موضوعی به حساب میاد که در سال ۱۳۸۴ پروژه‌اش شروع شده و پر شده از درخت‌ها و درختچه‌هایی که همیشه سبز هستن!
باغ‌های اقماری
میشه گفت باغ گیاه شناسی ملی ایران یه تعداد شعبه دیگه هم داره که زیر نظر همین بخش مدیریت میشن که به باغ‌های اقماری باغ گیاه شناسی ملی معروفن که شامل باغ گیاه‌شناسی نوشهر، باغ گیاه شناسی زاگرس در خرم آباد، باغ گیاه شناسی فدک در دزفول، باغ گیاهان دارویی در همدان و باغ گیاهان کویری کاشان و یزد میشن.
موزه حشرات باغ گیاه شناسی ملی ایران
آخرین بخش جذاب از باغ گیاه شناسی تهران هم موزه حشرات هست که توی سال ۱۳۹۷ تاسیس شده و داری دو بخش موزه علمی و موزه نمایشیه. اگه دوست داری سر از دنیای حشرات دربیاری این بخش از باغ گیاه‌شناسی جاییه که حتما باید یه سر بهش بزنی.
توی این موزه بیش از ۳۰ هزار نمونه از گونههای مختلف حشرات نگهداری میشه که از سراسر جهان جمع آوری شده.
خب حالا که با تمام بخش‌های باغ گیاه‌شناسی تهران آشنا شدی وقتش هست که ببینم آدرس دقیق این باغ اصن کجاست؟
باغ گیاه‌شناسی ملی ایران در کجا قرار گرفته؟
باغ گیاه شناسی ملی ایران
این باغ توی دامنه جنوبی رشته کوه البرز و توی اراضی چیتگر قرار گرفته و میشه گفت توی شمال غربی تهران و در حاشیه اتوبان تهران به کرج هست.
برای رسیدن بهش هم میتونی با خودروی شخصی بری هم با مترو. برای رفتن با مترو باید توی ایستگاه ایران خودرو یا وردآورد پیاده بشی و از اونجا با تاکسی یا اتوبوس و یا حتی پای پیاده راحتی باغ گیاه شناسی بشی. البته پیشنهاد ما اینه که قبل از رسیدن به باغ زیاد پیاده‌روی نکنید چون توی خود باغ قراره با پیاده‌روی از زیبایی‌های اون لذت ببرید! پس انرژیتون رو حفظ کنید!
این باغ همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ فعاله و تا ساعت ۱۶:۳۰ هم بلیط میفروشه.
اقامتگاه ها اطراف باغ گیاه شناسی نمایش باغ گیاه شناسی روی نقشه مسیریابی باغ گیاه شناسی
سفر به تهران
اگه دوست داری به شهر تهران سفر کنی و علاوه بر دیدن باغ گیاه‌شناسی ملی ایران سایر دیدنی‌های جذاب تهران رو ببینی قطعا به یه اقامتگاه خوب هم نیاز پیدا میکنی. برای پیدا کردن یه همچین جایی میتونی روی کمک ما توی سفربازی حساب باز کنی!
فقط کافیه برای پیدا کردن اقامتگاه مدنظرت با بهترین قیمت به صفحه اصلی سایت سفربازی سر بزنی و اونجا اسم شهری که میخوای بهش سفر کنی رو وارد کنی. ( توی این مورد احتمالا تهران باشه) و بعد لیستی از اقامتگاه‌های اون شهر بهت نمایش داده میشه که میتونی با استفاده از فیلترهای موجود در وب سایت اون‌ها رو بر اساس قیمت و یا امکانات محدود یا مرتبط کنی تا در نهایت به اقامتگاهی که باب میلت هست برسی.
با سفربازی میتونی از سراسر ایران، با بهترین قیمت، مجهزترین و شیک‌ترین هتل‌ها، ویلاها، آپارتمان‌ها، اقامتگاه‌های بومگردی و… رو رزرو کنی.
سخن پایانی
امیدواریم که از خوندن این نوشته لذت برده باشی و اطلاعات خوبی درباره باغ گیاه‌شناسی ملی ایران کسب کرده باشی. جا داره در انتها به این نکته اشاره کنیم که طبیعت بکر این مجموعه در صورتی زیبا میمونه که ما هم در حفظ اون کوشا باشیم. پس مراقب گل‌ها و گیاه‌ها باشیم و سعی کنیم به قوانین مجموعه که برای حفظ و نگهداری باغ تدوین شده احترام بذاریم.
اگه دوست داری با سایر دیدنی‌های شهر تهران هم آشنا بشی میتونی وارد مجله گردشگری سفربازی بشی و مطالبی که تا به امروز درباره تهران منتشر شده هست رو بخونی تا بتونی بهتر برای تهران‌گردی برنامه‌‌ریزی کنی.
راستی اگه باغ گیاه‌شناسی ملی ایران رو از نزدیک دیدی خوشحال میشیم نظراتت رو برامون در زیر همین نوشته بنویسی.
پربازدیدترین
قزن طلای تاریخی با دستگاه فلزیاب کشف شد
۱-اسفند-۱۴۰۲
باستی هیلز کجاست و چرا به این نام خوانده میشود؟
۱۲-مرداد-۱۴۰۰
کوه آوالان کردستان
۲۴-دی-۱۴۰۲
معرفی کوه صفه اصفهان
۲۳-دی-۱۴۰۲
جاهای دیدنی لنگرود که حتما باید ببینین
۸-اسفند-۱۴۰۲
