نقد معماری پهلوی‌دوم تحریف تاریخ است
به عقیده یک عضو هیئت علمی پژوهشگاه وزارت میراث فرهنگی «اظهارات رئیس شورای شهر در نقد معماری پهلوی دوم تحریف تاریخ است.»
به گزارش سفربازی، به نقل از کجارو، هفته گذشته وزیر میراث فرهنگی در یک گفت‌وگوی تلویزیونی از معماری پس از انقلاب به‌شدت انتقاد کرد. به گفته عزت‌الله ضرغامی «حتی در دوره پهلوی با یک معماری روشن مواجه هستیم، اما بعد از انقلاب معماری ما به‌کلی نابود شده است.» پس از این صحبت‌ها بود که صحبت‌های او مورد تایید و تاکید تعداد زیادی از معماران و فعالان حوزه میراث فرهنگی قرار گرفت.
اما در روزهای اخیر، مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران در واکنش به اظهارنظر وزیر میراث‌فرهنگی مدعی شده «معماری ایران از زمان پهلوی دوم دچار بهم‌ریختگی شده است.»
در این‌باره عبدالرضا مهاجری‌نژاد، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه وزارت میراث‌فرهنگی معتقد است «نقدهای چمران بر سخنان ضرغامی وارد نیست چراکه معماری در دوره پهلوی اول و دوم دارای شاخص‌های ارزشمند تاریخی و فرهنگی است و نمی‌توان با تحریف تاریخ این موضوع را نادیده گرفت.»
هفته گذشته بخش پایانی گفت‌وگوی وزیر میراث فرهنگی با شبکه خبر به وضعیت نامساعد معماری در دوران پس از انقلاب اختصاص داشت.
اهمیت آسیب‌شناسی معماری پس از انقلاب
ضرغامی در سخنانش در مورد «هویت معماری شهر‌ها» به نکاتی اشاره کرد. او بر اهمیت آسیب‌شناسی معماری پس از انقلاب در ۴۰ سال گذشته تاکید کرد و گفت: «در طول تاریخ چند هزار ساله ایران، هر گروه و سلسله‌ای روی کار آمده با تکیه بر سرپنجه هنرمندان ایرانی یک معماری مشخص را رقم زده است، حتی در دوره پهلوی با یک معماری روشن مواجه هستیم، اما بعد از انقلاب معماری ما به‌کلی نابود شده است. من متوجه این خطر هستم و در معاونت میراث‌فرهنگی وزارت‌خانه برنامه‌هایی برای این موضوع در نظر گرفته شده است. در حال تهیه طرح‌هایی در حوزه معماری شهری هستیم و تلاش بر این است که این آسیب را جبران کنیم.»
در پاسخ به سخنان ضرغامی اما رئیس شورای اسلامی شهر تهران در آغاز هشتاد و هفتمین جلسه شورای شهر تهران اعلام کرد: «در صحبت‌های نقد شده از وزیر (وزیر میراث‌فرهنگی) آمده که معماری ما پس از انقلاب اسلامی بهم‌ریخته است اما باید به این نکته اشاره کنم که معماری ایران از زمان پهلوی دوم دچار بهم‌ریختگی شده است.»
به گفته چمران «معماری ما در دوران پهلوی دوم برهم ریخت و پس از انقلاب اسلامی تلاش شد به معماری اصلی خودمان که معماری اسلامی و ایرانی بود باز گردیم اما آن روش ادامه پیدا کرد.»
هنوز آثار شاخص معماری پهلوی وجود دارد
واکنش رییس شورای شهر تهران درحالی است که یک عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه وزارت میراث‌فرهنگی درباره حواشی به وجود آمده پیرامون اظهارنظر وزیر میراث‌فرهنگی و پاسخ چمران، می‌گوید: «من فکر می‌کنم مسایل مطرح شده از سوی رئیس شورای شهر تهران یا از روی اغماض و ناآگاهی است یا قصد تحریف تاریخ وجود دارد. توجه داشته باشید دوره‌ای که از آن صحبت می‌شود دوره معاصر است و هنوز آثار شاخص معماری از دوره پهلوی اول و دوم وجود دارد.»
مهاجری‌نژاد ضمن اشاره به آثار فاخر معماری دوره پهلوی اول، توضیح می‌دهد: «نمونه بارز آثار شاخص معماری دوره پهلوی اول ساختمان شماره دو وزارت خارجه است که با یک معماری بااصالت و با تلفیقی از هنر و فرهنگ پیش از تاریخی و دوره اسلامی ساخته شده است.»
مصادیق معماری مدرن دوره پهلوی‌دوم
او همچنین درخصوص آثار شاخص معماری ایران در دوره پهلوی دوم، یادآور می‌شود: «در دوره پهلوی دوم برج آزادی که نمادی از سه فرهنگ معماری پیش از تاریخ، دوره تاریخی و دوره اسلامی است بنا شده؛ همچنین آرامگاه فردوسی که یک نماد معماری شاخص است، موزه هنرهای معاصر که نماد معماری جالب توجه دوره پهلوی دوم و معماری مدرن است، همگی در این دوره بنا شده‌اند.»
این استاد دانشگاه اضافه می‌کند: «علاوه‌بر این موارد، مقبره سعدی نیز با توجه به تفکر سعدی و افکار برون‌گرای وی که همواره در حال رفت‌وآمد (سفر) بود شبیه به یک لوکوموتیو در حال تردد، طراحی شده است. درباره آرامگاه حافظ هم باید گفت، با توجه به شخصیت درون‌گرای این شاعر، بحث درون‌گرایی در معماری آرامگاه او در نظر گرفته شده است.»
مهاجری‌نژاد با تاکید بر ناممکن بودن تحریف تاریخ، می‌گوید: «معماری دوره پهلوی اول و دوم دقیقا معماری ملی، مدرن و بومی است. به نظرم صحبت‌های مطرح شده از سوی چمران یا از روی ناآگاهی یا از روی غرض ورزی است. توجه داشته باشید که نمی‌توان تاریخ را تحریف کرد تاریخ به ویژه تاریخ معاصر، تحریف‌شدنی نیست؛ اینکه شاهان ایرانی بد یا خوب بوده‌اند را باید کنار گذاشت و پذیرفت آنچه که در گذشته اتفاق افتاده به هر روی، جزیی از تاریخ و فرهنگ ایران است و نمی‌توان تاریخ را حذف کرد.»
چند سوال از مهدی چمران
او تاکید می‌کند: «من فکر می‌کنم صحبت‌های رئیس شورای شهر تهران از روی بی‌اطلاعی بوده و وزیر میراث فرهنگی در خصوص معماری ایرانی نقطه‌نظر درستی را مطرح کرده است.»
به گفته این استاد دانشگاه «به نظرم باید از آقای چمران پرسید وقتی که مصوبه مجلس را دارند، وقتی در شورای شهر چندین سال حضور داشته‌اند باید در نظر داشته باشند که وزارت شهرسازی اعلام کرده که استفاده از شیشه، رفلکس و کامپوزیت ممنوع است اما مشخص نیست بر چه مبنایی این تعداد ساختمان و برج در تهران و شهرهای دیگر با این مواد ساخته شده‌اند.»
پربازدیدترین
قزن طلای تاریخی با دستگاه فلزیاب کشف شد
۱-اسفند-۱۴۰۲
باستی هیلز کجاست و چرا به این نام خوانده می‌شود؟
۱۲-مرداد-۱۴۰۰
کوه آوالان کردستان
۲۴-دی-۱۴۰۲
معرفی کوه صفه اصفهان
۲۳-دی-۱۴۰۲
جاهای دیدنی لنگرود که حتما باید ببینین
۸-اسفند-۱۴۰۲
