پیشگیری از مارگزیدگی در زمان اقامت در طبیعت

پیشگیری از مارگزیدگی یکی از موضوعاتی است که براساس لیست زیر می‌توانید آن‌ها را رعایت کنید:

۱. مکان‌های خنک و سایه‌دار مثل شکاف و تورفتگی سنگ‌ها، کنار چشمه‌ها و شاخه‌های سایه‌دار درخت‌ها مکانی هستند که مکان قرار داشتن مارها بیشتر است.
۲. در علفزارهای بلند استفاده از چوب‌دستی و کشیدن آن روی زمین و ضربه زدن به سنگ‌ها باعث می‌شود مار از مکان شما مطلع بشوند.
۳. پوشیدن جوراب ضخیم و کفش ساق‌دار در طبیعت بسیار مهم است، چون ۸۵ درصد مارگزیدگی‌ها از زانو به پایین است.
۴. اگر قصد دارید درون توده‌های علفی و زیر سنگ‌ها رو ببینید اول از امنیت اون نقطه مطلع بشوید.
۵. با دیدن مار سر به سرش نگذارید چراکه ۵۰ درصد گزش‌ها به دلیل تحریک مارهاست.
۶. سوت‌زدن یا آوازخواندن و آویزکردن یک زنگوله کوچک به کوله برای دور کردن مار بسیار کاربردی است.
۷. کوله را با در باز روی زمین نگذارید.
۸. قبل پوشیدن کفش آن را چک کنید.
۹. در چادر را همیشه بسته نگه‌دارید.
۱۰.هرگز به مارها حتی مار مرده دست نزنید.
۱۱. اگر با ماری که حالت تدافعی دارد روبه‌رو شدید با حفظ تعادل و خونسردی چند قدم به عقب برگردید.
۱۲. اوج فعالیت مارها پس از تاریکی هواست که در این زمان شروع به شکار می‌کنند، درنتیجه برای پیاده‌روی در شب از چراغ‌قوه استفاده کنید.
۱۳. صبح‌های زود مارها از سرمای سحر بی‌حال می‌شوند، پس به مکانی می‌روند که بعد از طلوع آفتاب سریع‌تر گرم شوند، درنتیجه حواستان به محل کمپ باشد.

روش‌های پیشگیری از مارگزیدگی

در بخش اول توضیحات روش‌های پیشگری از مارگزیدگی را به صورت تیتروار نوشتیم. در این بخش قصد داریم در مورد برخی از آن‌ها توضیحات کلی را به شما ارائه کنیم. تا انتهای مطلب با ما در سفربازی همراه باشید تا اگر مشکلی از این نظر در سفرهای طبیعت گردی برایتان پیش آمد بتوانید راه‌حلی برای آن بیابید.

یکی از اولین کارهایی که برای مقابله با مارهای سمی از شما بر می‌آید این است که با دیدن مار خونسردی خود را حفظ کنید و مسیر را باز بگذارید تا عبور کند. بسیاری از مارها سمی و خطرناک نیستند و حالت تهاجمی ندارند، بنابراین با فاصله نیم متری می‌توانید از کنار آن‌ها عبور کنید. همچنین این را بدانید که مارها تمایلی به مقابله با حیوان بزرگ‌تر از خود و حتی انسان‌ها را ندارند.

آیا کشتن مارها کار درستی است؟

تا زمانی که ضرورتی ایجاب نکند بهتر است از کشتن مارها خودداری کنید. یکی از کاربردهای مفید مارها از بین بردن آفات کشاورزی است. در ضمن خیلی از مارها بعد از کشته شدن هم می‌توانند نیش بزنند. پس بهتر است بعد از کشتن آن‌ها، با چوب بلندی به کناری پرتشان کنید. همچنین سر مارها را دستکاری نکنید چون علاوه بر خطر مارگزیدگی امکان انتقال آلودگی‌های میکروبی بین انسان و حیوان وجود دارد. مارها معمولا پیش از شروع نیش زدن حرکت‌ها و علائم تهاجمی از خود نشان می‌دهند. برخی از این کارها مانند صدای هیس درآوردن، به هم زدن فلس‌هایشان یا بروز حرکات تحریک کننده. در این حالت بهتر است که او را بیشتر تحریک نکنید، تا او هم از حمله پشیمان شود.

دست و پای خود را در حفره‌های مشکوک وارد نکنید

یکی از کارهایی که هنگام سفر به مکان‌های ناشناخته باید در نظر داشته باشید وارد نکردن دست و پا داخل سوراخ‌ها و حفره‌هایی است که امکان بازرسی آن با چشم وجود ندارد. در بیابان‌ها از اتراق نمودن در اطراف اماکن یا سایه‌بان‌ها جدا خودداری کنید. مارها عادت دارند در زیر سنگ‌ها یا چوب‌ها پنهان شوند. بنابراین پیش از نشستن در چنین مکان‌هایی حتما اول آن را چک کنید. در ضمن برخی جاها که چوب یا علف‌هایی روی هم انبار شده‌اند بسیار مشکوک است. حتما پیش از برداشتن آن‌ها با یک چوب بلند جابه‌جایشان کنید. چون مارها اغلب توسط دیگر حیوانات شکار می‌شوند، این مکان‌ها مخفیگاه خوبی برای آن‌ها به شمار می‌رود.

لوازم محافظتی مورد استفاده

پیش از ورود به محیط‌های ناشناس حتما از دستکش و پاپوش مناسب استفاده کنید. بهتر است پیش از وارد شدن در علفزارهای بلند محیط را با یک چوب بلند بررسی کنید. همچنین پیش از بالا رفتن از درختان بلند یا انبوه به شدت احتیاط کنید. افرادی که در محیط‌های صحرایی و کوهستانی کار می‌کنند، بعد از غروب آفتاب خیلی بیشتر باید مراقب مارگزیدگی باشند. همچنین از پیاده‌روی در شب مخصوصا با پای برهنه پرهیز کنید.

یکی دیگر از موارد مهم حضور مارها بعد از بارندگی و آمدن سیل است که ممکن است مارها را از مخفیگاه خود شسته و خارج کرده باشد. در فصل بهار که معمولا تولید مثل می‌کنند و بارش‌ها هم زیاد است، ممکن است مارها هنگام بارندگی جابه‌جا شوند. شاید فکر کنید که مارهای کوچک خطرناک نیستند، اما اینگونه نیست و آن‌ها هم می‌توانند خطرناک و سمی باشند.

موارد ایمنی برای جلوگیری از خطرات مارگزیدگی

یکی از مواردی که حتما باید رعایت کنید استفاده از چکمه‌ها و شلوارهای بلند است. بیشترین ناحیه مارگزیدگی از ناحیه مچ و ساق پاست. ضمن اینکه مارها بیش از سه سانت نمی‌توانند گردن خود را بالا بیاورند. نکته مهمی که باید حتما به آن دقت کنید این است که در محیط‌های گرم، چکمه‌های افراد محیطی امن و مناسبی برای خوابیدن مارها به شمار می‌رود. پس هنگام پوشیدن چکمه‌ها و همچنین رفتن داخل کیسه خواب مراقبت‌های لازم را انجام دهید. همچنین خوابیدن روی تخت بهتر از خوابیدن روی زمین است.

یکی دیگر از نکات مهم کسب اطلاعات لازم در مورد جغرافیای منطقه، حیوانات و حشراتی است که آنجا زندگی می‌کنند. اگر مجبور شدید در مناطقی که مشکوک است اقامت کنید از موادی که مارها از آن گریزان هستند استفاده کنید. موادی مثل تنباکو یا نیکوتین، مواد دفع کننده شیمیایی جدید و همچنین چادر و پشه‌بندهای محکم می‌تواند تا حدودی به شما کمک کند. کمی توتون و تنباکو را با پودر تالک مخلوط و اطراف چادر خود بریزید.

آیا دریاچه‌ها ایمن هستند؟

مراقب باشید که در آب‌های مشکوک رودخانه‌ها و برکه شنا نکنید. همچنین لباس‌ها و ظرف‌های خود را هم داخل آن نشویید. به مارهای مرده کنار ساحل هم دست نزنید. برخی آن‌ها برای دفاع خود را به مردن می‌زنند.

برخی مارها در نزدیکی روستاها برای تامین غذای خود وارد خانه‌های روستاییان می‌شوند. بهتر است دام‌ها، مرغ و خروس را داخل خانه نگه ندارید. همچنین مارها از استشمام سبزی‌هایی مانند نعنا و پونه بدشان می‌آید. کاشتن آن‌ها نزدیک خانه یا حتی بردن مقادیر خشک آن‌ها برای ریختن اطراف چادر کمک می‌کند مارها از شما فاصله بگیرند. همچنین با موتور یا دیگر وسایل نقلیه مارها را زیر نگیرید، زیرا ممکن است آن‌ها به سرعت نمیرند و عامل خطری برای دیگر عابران به شمار روند.

سخن آخر

مواردی که برای پیشگیری از مارگزیدگی به شما گفتیم تا حدودی می‌تواند شما را از این خطر محفوظ نگه دارد. اما اگر این اتفاق برایتان افتاد، بلافاصله محل گزیدگی را محکم ببندید و خیلی سریع خود را به یک درمانگاه یا مرکز بهداشت برسانید. با حفظ آرامش خود می‌توانید خطرات این اتفاق را کاهش دهید.