آسمان تاریک شب، ستاره‌ها و شهاب‌ها همواره برای انسان موضوعی جذاب و پر از رمز و راز بوده‌اند، امروزه این علاقه‌مندی به بخش‌های مختلف زندگی جوامع بشری نفوذ پیدا کرده و در این میان، گردشگری نجومی در حال توسعه و جذب هرچه بیشتر مشتاقان به فضای بیکران و زیبایی‌های وصف‌ناپذیر آن است.
به گزارش سفربازی، به نقل از ایرنا، ایرانیان نیز از دیرباز توجه ویژه‌ای به آسمان و ستاره‌شناسی داشته‌اند، شواهد بسیاری در این زمینه در آثار باستانی ازجمله سازه‌های تخت جمشید و چغازنبیل به جا مانده است، ستاره‌شناسان ایرانی شهره دنیا هستند.
امروزه نیز نجوم یکی از رشته‌های علمی مورد توجه در دنیاست به‌طوری‌که سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای توسعه آن و کشف ناشناخته‌های جهان هستی صورت می‌گیرد، تلسکوپ‌ها و فضاپیماهای پیشرفته‌ای در این زمینه به کار گرفته شده‌اند و تصاویر خیره‌کننده‌ای از عظمت کهکشان‌ها مخابره می‌شود.
در کنار پیشرفت‌های علم و فناوری در عرصه کیهان‌شناسی، علاقه مردم به نجوم حتی در سطح ساده و غیرحرفه‌ای آن نیز سبب شکل‌گیری شاخه‌ای در صنعت گردشگری به نام «گردشگری نجومی» شده است که در آن گردشگران برای رصد پدیده‌های نجومی در مقصد مناسب و به‌منظور کسب تجربه‌های مرتبط با نجوم سفر می‌کنند.
گردشگری نجومی امروز طرفداران زیادی در دنیا دارد، به یکی از ابزارهای کسب درآمد و اشتغال‌زایی تبدیل شده و برای همه گروه‌های سنی جذاب است؛ به گفته کارشناسان، کشورمان ایران نیز دارای ظرفیت‌های بسیاری در این زمینه است که باید به آن پرداخت و از فرصت‌های پیش‌رو برای توسعه آن بهره گرفت؛ به گفته یکی از فعالان عرصه گردشگری، فرصت‌های گردشگری نجومی در ایران فراوانند، از آسمان تاریک و پرستاره روستاهای کویری مانند «مِصر» گرفته تا پدیده‌های نجومی منحصربه‌فرد در سال‌های آینده که از امروز می‌توان برای آن‌ها برنامه‌ریزی کرد.
محمد سلطان الکتابی، پژوهشگر گردشگری نجومی از دانشگاه ژیرونای اسپانیا که اهل اصفهان است به بررسی گردشگری نجومی و ظرفیت‌های آن در ایران و راهکارهای توسعه آن پرداخته است:
اگر بخواهیم تعریف ساده‌ای از گردشگری نجومی داشته باشیم، آن را چگونه بیان می‌کنید؟
سفر کردن به قصد رسیدن به جایی است که ویژگی‌هایی مانند زیبایی آسمان یا رصد و کشف قسمتی از پدیده‌های نجومی به صورت کوتاه‌مدت دارد.
مکان‌های مناسب برای گردشگری نجومی باید دارای آسمان تاریک و حداقل آلودگی نوری باشد؟
گردشگری نجومی در رده‌های مختلف تعریف می‌شود و به آسمان تاریک محدود نمی‌شود، ممکن است به واسطه خورشیدگرفتگی در مناطق مختلف حتی شهرها هم درگیر آن باشند، با توجه به نوع پدیده نجومی مشخص می‌شود که آیا به آسمان تاریک نیاز داریم یا خیر، برخی پدیده‌ها مانند مقارنه یا خورشیدگرفتگی را در شهرهای بزرگ هم می‌توان تماشا کرد بنابراین الزامی برای داشتن آسمان تاریک نیست زیرا در گردشگری نجومی تنوع داریم، اگر به طور خاص آسمان تاریک مدنظرمان باشد درصد آسمان صاف آن مورد تاکید است و باید رطوبت آن مناطق کمتر باشد.
ایران چه ظرفیت‌هایی برای توسعه گردشگری نجومی دارد و چگونه می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؟
ما در واقع می‌توانیم به گردشگری نجومی به صورت کلان‌تر و جامع تر و در قالب صنعت گردشگری نگاه کنیم و در بحث توسعه پایدار به آن اهمیت داده شود، با توجه به ظرفیت بزرگ ایران برای دستیابی به مناطق آسمان تاریک، می‌توانیم روی این بخش کار کنیم تا مناطق مستعد که زیاد هم در ایران داریم بتوانند ظرفیت خود را در اختیار صنعت گردشگری نجومی قرار دهند، ما باید با رفتارهای مسئولانه و راهبردهای پایدار به گردشگری نجومی بها دهیم و عمیق‌تر از یک تور نجومی به آن نگاه کنیم، به گردشگری پایدار اهمیت ویژه‌ای دهیم و به‌خوبی آن را مدیریت کنیم. گردشگری نجومی صنعت پاک هست و علاوه‌بر حفاظت از زمین و آسمان به اشتغال‌زایی و کارآفرینی منجر می‌شود.
برای توسعه گردشگری نجومی چه بخشی باید پیشقدم شود؟ وزارت میراث فرهنگی، بخش خصوصی یا نهادهای علمی و فرهنگی؟
اگر ما بتوانیم از ظرفیت حوزه نجوم آماتوری (غیرحرفه‌ای) و در کنار آن حرفه‌ای استفاده کنیم برای توجیه کردن اهمیت آسمان تاریک و حفاظت از آن می‌تواند آغازگر خوبی باشد، البته این کار در زمان حاضر انجام می‌شود اما اگر با جدیت و اتحاد بیشتر عمل کنیم و بتوانیم دستگاه‌های مرتبط مانند میراث فرهنگی و شهرداری‌ها را متقاعد کنیم که در این زمینه همکاری و سرمایه‌گذاری خوبی و نگاه بلندمدت داشته باشند و نورپردازی شهرها و روستاها را با هزینه منطقی استانداردسازی کنند، می‌توانیم رو به جلو برویم و کار تیمی خوبی را بین دستگاه‌ها و سازمان‌ها شکل دهیم و به نتایج خوبی برسیم.
آژانس‌های مسافرتی و گردشگری نیز در این زمینه نقش دارند؟
این شبکه همکاری می‌تواند دولتی و غیردولتی باشد و همه نهادهای مربوطه در این زمینه نقش خود را ایفا می‌کنند.

آیا این مطلب مفید بوده؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای